Lezingen Fraude in de wetenschap; over de mythe van het zelfreinigende vermogen van de wetenschap: Fraude in de wetenschap is net zo 'normaal' als in andere hoeken van de maatschappij. In wetenschapskringen is lang volgehouden dat het zelfreinigende vermogen van de wetenschap fraude onmogelijk maakt, maar de Duitse veelschrijver Jan Hendrik Schön en de kloonpaus Hwang Woo-suk hebben aangetoond dat dat omzin is. Vooral in de gezondheidswetenschappen kan het economisch handig zijn de zaken wat rooskleuriger voor te stellen dan ze zijn. Fraude? Hoezo fraude? Scheikunde (niet) in het nieuws; over de bèta-allergie van de maatschappij: Het lijkt wel of de laatste jaren de maatschappij afkerig is geworden van de natuurwetenschappen. Al jaren wordt geklaagd over tekort aan beta-studenten en gevreesd voor de teloorgang van onze rijke Nederlandse samenleving. Of het ´e´en met het ander te maken heeft, zit nog, maar je kunt je natuurlijk afvragen waar die desinteresse vandaan komt. Natuurwetenschappen komen weinig in het nieuws en als ze in het nieuws komen is dat slecht, zeggen sommigen. Scholieren komen, mede daardoor, nauwelijks in aanraking met wat beta's voor een fascinerende wereld houden. Is dat zo? Feit is dat 'de' media beta moeilijk vinden en die harde kant van de samenleving liever omlopen. Maar was dat niet altijd al zo? Waarom ben ik scheikunde gaan studeren? Niet omdat dat zo veel in het nieuws was, maar omdat ik geen Nederlands kon studeren en de leraar scheikunde een aardige man was. Beroepskeuzes hangen aan elkaar van de trivialiteiten en toevalligheden. Maar daar is de tanende belangstelling voor de beta-vakken niet mee verklaard. Of toch wel? De ingekapselde mens, een nieuwe vrijheidsstrijd: De moderne mens zit steeds hechter vast aan zijn elektronische boeien. Met een telefoon is te traceren waar je je bevindt, de bonuskaart registreert ons koopgedrag, het paspoort bevat tegenwoordig een elektronisch uitleesbare foto (dat is nog maar het begin), de ov-bedrijven willen ons een chipkaart aansmeren waarmee ons reisgedrag precies is te achterhalen en met het rekeningrijden gaat het diezelfde kant op, onze elektronische berichten en webbewegingen worden vastgelegd enzovoort. Die ontwikkeling heeft niet de neiging af te zwakken. Erger nog: onder het mom van de bestrijding van terroristische activteiten slaat de overheid steeds meer gaten in onze privélevenssfeer. Het wordt zo langzamerhand tijd voor een nieuwe vrijheidsstrijd. Belangstelling? Laat mij dat dan even weten. As. |