Ik zal niet zeggen dat ik op welk gebied dan ook deskundig ben, maar zo langzamerhand heb je van veel dingen enige kennis opgebouwd en toch blijf je je verbazen. Wist je dat, onder meer, bloedcellen geurreceptoren hebben? Waarvoor? Ik zou het zo gauw niet weten, maar het schijnt dat je via die reukfunctie van witte bloedlichaampjes leukemie (bloedkanker) kan bestrijden.

Niet alleen cellen in de neus hebben geurreceptoren, maar ook cellen in de lever, de prostaat, darmen en in bloed. Bloedcellen blijken Sandalore te ‘ruiken’, een synthetische stof die naar sandelhout ruikt. Onderzoekers van de Ruhr-universiteit in Bochum (D) en de universiteit van Essen (D) kwamen er achter dat de OR2AT4-receptor van de witte bloedlichaampjes, onderdeel van het afweersysteem, gevoelig is voor Sandalore. Ze vonden dat in cellijnen afkomstig van patiënten met myeloïde leukemie. Ook verse witte bloedlichaampjes van patiënten met die vorm van bloedkanker bleken gevoelig voor de synthetische sandelhoutgeur.

Bij leukemiepatiënten vormen zich te veel onrijpe bloedcellen in het ruggemerg. Bij myeloïde leukemie wordt die afwijking ‘ingeleid’ door een bepaald type voorlopercellen (onrijpe cellen): de myeloblasten. De onderzoekers bekeken de OR2AT4-receptor, zowel bij de cellen uit de kweek als van de bloedmonsters, eens wat beter. Als de receptor werd geactiveerd door Sandalore, dan werd de groei van de leukemiecel afgeremd en stierf een groot aantal leukemiecellen, met als bijkommend verschijnsel dat er meer rode bloedlichaampjes worden gevormd. “Dat kan het begin zijn van een nieuwe leukemiebehandeling”, zegt hoogleraar Hanns Hatt. “Voor myeloïde leukemie is nog geen medicijn voorhanden.”

Hatt ontdekte al eeerder, samen met zijn medeonderzoekers, de OR2AT4-receptor in huidcellen. Het bleek dat sandelhoutgeur de genezing van huidwondjes bevordert. In vervolgexperimenten ontdekten de onderzoekers de signaalroute die de waargenomen effecten in gang zet. Geactiveerd door Sandalore zet de receptor in bloedcellen processen in gang zoals dat gebeurt in reukcellen in de neus. Daardoor stijgt de concentratie aan calciumionen in de cel wat zorgt voor de fosforylering van bepaalde enzymen (MAP-kinases). In de natuur wordt fosforylering (het verbinden met een fosfaatgroep) gebruikt bij het sturen van enzymactiviteit.
Bloedcellen schijnen zo’n zeven geurreceptoren te hebben. De onderzoekers hebben dus nog wel het een en ander om uit te zoeken. Ze zijn nu bezig met een geurreceptor die reageert op isonylalcohol (isonanol oftewel 7-methyloctaan-1-ol). We zijn benieuwd.

Bron: Alpha Galileo