In coronatijden hebben virussen een slechte naam, maar lang niet alle virussen zijn dodelijk en sommige hebben zelfs positieve bijwerkingen. Zo blijkt een beruchte plantenschimmel die het vooral voorzien heeft op koolzaad een zegen voor die plant geworden nadat de schimmel is besmet door een virus. Met die veranderde schimmel is het afweersysteem van de plant er zelfs op vooruitgegaan.
Sclerotinia is voor koolzaadboeren een ramptijding. De schimmel Sclerotinia sclerotiorum wordt ook wel koolzaadkanker genoemd en is vaak fnuikend voor de oogst. Vooral de stengels krijgen het dan hard te verduren. De schimmel bestrijden schijnt weinig succes te hebben.
Onderzoekers rond Daohong Jiang van de Huazhonglandbouwhogeschool in Wuhan (China) zijn op zoek gegaan naar manieren die schimmel zelf ziek te maken. Ze hadden hun hoop gesteld op zogeheten mycovirussen, die schimmels als gastheer verkiezen. Bij andere gastheren schijnen ze weinig schade aan te richten (ik zei het je toch?; as). Jiang: “Dat virus kan die schimmel van een ziekteverwekker veranderen in een zogeheten endofytische schimmel. Sclerotinia behandelt die planten dan als zijn eigen huis in plaats van die te doden.” Er zijn talloze voorbeelden van endofytische organismen die in planten leven zonder ziektes te veroorzaken. Soms zijn ze de gastheer zelfs tot nut.

Vriend

Dat schijnt dus ook het geval te zijn bij de door dat mycovirus besmette Sclerotinia-schimmel. Dat lijkt zelfs het afweersysteem van de plant te versterken. Dat was op proefvelden duidelijk waarneembaar. Koolzaadplanten die waren besmet met die door virus besmette schimmel gaven een hogere opbrengst (tussen de 7 en 15%). “Het virus kan van een vijand een vriend worden.”

De onderzoekers konden ook achterhalen hoe dat komt. Het blijkt dat het virus de activiteit van de genen afremt van de schimmel die een rol spelen bij de schadelijke werking. De met virus besmette schimmel zorgde er vervolgens voor dat de activiteit van genen die een rol spelen in het afweersysteem van de plant versterkt werd. Het lijkt wel of de plant met een vaccin werd ingeënt. “Als je het zaaigoed met deze (virusbesmette; as) schimmels behandelt, groeien die met de planten mee. Net zoals bij vaccins bij mensen worden ze daardoor levenslang beschermd.”
De onderzoekers gaan kijken of die mycovirussen ook voor andere planten en schimmels iets kunnen betekenen. Schimmels zijn verantwoordelijk voor meer dan 80% van alle plantenziektes en vernietigen jaarlijks een derde van alle voedingsgewassen.

Bron: bdw