01-01-00 was voor de computer 1 januari 1900 (afb: WikiMedia Commons)

Voor de eeuwwisseling maakte (het digitale deel van) de mensheid zich ernstige zorgen over de milleniumbug.  Daardoor zouden allerlei digitale/elektro-nische systemen wel eens daverend in de fout kunnen gaan en weigeren te werken. Het bleek allemaal reuze mee te vallen, maar het gaf maar eens aan dat onze steeds inniger verwevenheid met techniek voor gigantische problemen kan zorgen als die techniek niet (meer) naar behoren fungeert. Van de week las ik dat de computers van de Duitse spoorwegen ‘op tilt’ waren gegaan: kaartverkoop werkte niet, je kon geen verbindingen meer opzoeken en dan staat de hedendaagse reiziger stil of loopt vast. Sedert 2000 is de digitalisering van ons leven steeds verder opgerukt. Wat als er….?
Tastbaar geld is steeds minder bruikbaar. Allerlei apparaten worden aan het (steeds minder) wereldwijde web gehangen (tot aan de babyfoon aan toe), maar wat gebeurt er als al die digitale systemen door wat voor een oorzaak ook niet meer werken? Dan loopt een groot deel van een gedigitaliseerde samenleving krakend en piepend vast. Het gaat al mis als een bij een telecombedrijf het netwerk niet meer functioneert en die arme telefoonbezitters zich geen raad meer weten wat ze moeten doen.
Die voorbeelden kun je natuurlijk moeiteloos uitbreiden, want we hebben ons niet alleen totaal overgeleverd aan het web, maar ook aan allerlei apparatuur, die al of niet met het web zijn verbonden. Alles moest slim of liever nog ‘smart’ worden (wat niets en alles met verdriet en lijden te maken heeft). Slim blijkt dom te zijn, want daarmee maak je afhankelijk van een technisch systeem en technische systemen hebben, net als mensen die ze bedacht hebben, de vervelende neiging om het op de onverwachtste momenten te laten afweten.

Kwaadwillende

Het gaat niet alleen om sputterende systemen, maar ook om mensen, kwaadwillende mensen die er op uit zijn om systemen te manipuleren of naar de kloten te helpen. Je hoeft maar naar Oekraïne en Israël/Palestina te kijken wat al die prachtige, technische ‘vooruitgang’ teweeg kan brengen. Wat als die kwaadwillenden die techniek onklaar maken waar wij gedigitaliseerden zo zwaar op leunen? Ik kan er ook de kunstmatige intelligentie nog bij halen waar ook steeds meer wetenschappers zich op verlaten om te schetsen op welke gevaarlijke weg we ons (hebben) begeven.

Ooit las ik een verhaal over een maatschappij waar alles was vernield dat de mens ter dienste kon zijn zoals rekenmachientjes en pompen. De mensen waren vergeten hoe je moest rekenen en hoe je water uit de grond moest krijgen (bij wijze van spreken). Wat als…. We kunnen nu al niet meer buiten onze telefoon, auto en onze iPad. Wat gebeurt er als al die mooie techniek ons ontvalt? Hoe zelfredzaam zijn we dan nog? Dan heb ik het nog niet eens gehad over de voedselvoorziening als we weer met hark en eg aan de slag zullen moeten om meer dan achtmiljard aardlingen te voeden. Overigens sprak der Spiegel met geen woord over de oorzaak van de storing bij de Bundesbahn.

arno schrauwers