Rijke landen produceren per hoofd van de bevolking het meeste afval per dag (afb: “What a waste”)
Jaarlijks produceren de aardbewoners zo’n twee miljard ton huishoudelijk afval en daar dreigt de komende 30 jaar zo’n 70% bij te komen, zo blijkt een rapport van de Wereldbank (‘What a waste” dat ik kennelijk heb gemist, maar te belangrijk vind om niet te melden). In benedensaharaans Afrika dreigt die berg in die periode zelfs te verdrievoudigen. Een groot deel van die groei vindt plaats in de zogeheten ontwikkelingslanden, maar de rijke landen produceren per hoofd van de bevolking het meeste afval. De mens dreigt om te komen in zijn eigen afval. Dit laat onverlet dat in de industrie per hoofd en per dag achttien maal meer afval wordt geproduceerd dan door de individuele wereldburger…. Voor die wereldburger.
Wegwerpverpakkingen, voedsel, kleren, telefoons, computers en ga zo nog maar even door. We consumeren ons suf en produceren een hoop afval: per dag per wereldbewoner zo’n driekwart kilo, maar dat cijfer ligt in Noord-Amerika en West-Europa een stuk hoger. In die landen wordt overigens wel meer gedaan met die afvalstroom, maar voor een deel schuiven de rijke landen hun troep ook door naar de wat armlastiger landen in de wereld zoals India en Zuid-Amerika. Alles bij elkaar produceert de wereld zo’n tweemiljard ton (huishoudelijke) troep per jaar en alles wijst er op dat die afvalstroom alleen maar groter wordt.
0,74 kg per dag
Elke wereldbewoner produceert, gemiddeld, 0,74 kg afval. Dat cijfer verschilt sterk per land. In Lesotho is dat getal 0,11 kg, terwijl op de Bermuda-eilanden de mensen 4,5 kg per persoon per dag produceren. Dat heeft natuurlijk veel te maken met de ontwikkelingsstaat van een land. De rijkere landen maken meer troep dan de armere. 16% van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor eenderde van het huishoudelijk afval. Hoe meer een land verstedelijkt is hoe meer afval.
Een groot deel van het huishoudelijke afval (44%) is weggegooid voedsel. Dat is natuurlijk een absolute schande. Qua massa komt kunststofafval met 17% op de tweede plaats. Ook daar zijn grote verschillen. Bewoners van rijke landen gooien zonder problemen (houdbaarheidsdatum overschreden) grote hoeveelheden voedsel weg en daar kun je ook nog maar weinig producten kopen die niet zijn verpakt. Toch schijnen juist de ontwikkelingslanden verhoudingsgewijs veel voedsel weg te gooien.
Afvalverwerking in de rijkere landen is daarentegen weer beter georganiseerd dan in de minder bedeelde landen. Zo wordt in die laatste landen maar 39% van het vuil opgehaald. Vaak wordt huishoudelijk afval dan ook gewoon maar in de achtertuin in de fik gestoken, hetgeen de omstandigheden daar in de buurt niet bepaald vooruit helpt.
Weinig benut
Met al dat afval wordt over het geheel genomen weinig gedaan. Het overgrote deel wordt eenvoudig op een hoop gegooid (70%), waarvan nog niet de helft wordt afgedekt. We hebben het nog steeds over huishoudelijke afval. 19% wordt opgewerkt of gecomposteerd en 11% wordt verbrand. Herwinning en hergebruik wordt in ontwikkelingslanden vrijwel niet toegepast: slechts 4%. De rest komt op de vuilnishoop terecht.
Al die afvalhopen produceren een hoop broeikasgassen: jaarlijks zo’n 1,6 miljard ton kooldioxideequivalenten is de schatting van de Wereldbank. Dat is 5% van de jaarlijkse broeikasgasuitstoot. Als daar niks aan gedaan wordt dan zou die hoeveelheid in 2050 2,6 miljard ton zijn, zo schat de Wereldbank. Een groot deel van die uitstoot bestaat uit aardgas. Dat maakt het dubbel slordig.
Het heeft allemaal veel met geld te maken. Armere landen zijn verhoudingsgewijs veel geld kwijt aan afval: zo’n eenvijfde van het gemeentelijke budget, terwijl dat voor rijke steden maar 4% is. Daarom zoeken de armere steden vaak naar goedkopere oplossingen: storten, dus.
Er heeft zich rond afvalverwerking een grote informele bedrijfstak gevormd, waar wereldwijd zo’n 15 miljoen mensen werken, Of misschien zouden we beter scharrelen kunnen zeggen, want een groot deel daarvan zijn de armsten van de armen die een minimaal bestaan bij elkaar scharrelen op stinkende afvalhopen.
Industrieel afval: 12,7 kg per dag
De rijke landen zijn de ‘kampioen’ onder de producenten van industrieel afval (afb: “~What a waste”-rapport)
De grootste hoeveelheid afval komt echter niet van de huishoudens, maar van de industrie. Die produceert per dag 12,7 kg afval per hoofd van de wereldbevolking. Dat is 18 maal meer dan de hoeveelheid huishoudelijk afval. In rijke landen is dat zelfs ruim 42 kg per dag per hoofd, in minder bedeelde landen bijna nihil. Een deel van dat industrieel afval is goed te verwerken, maar we praten ook over gevaarlijk chemisch afval (0,32 kg per hoofd per dag). Ook de landbouw produceert veel afval (3,35 kg per dag per wereldbewoner), maar die is, omdat dat organisch is, relatief makkelijk te hergebruiken of op te werken. Ook afval uit de bouw en/of sloop (1,68 kg per dag per hoofd) vindt makkelijke een tweede bestemming.
Bron: Futura-Sciences