X-chromosoom. De lengte van de telomeren, de ‘uitlopers’ van de chromosomen, geeft de mate van veroudering aan: hoe korter hoe ouder (afb: © Science Photo Library/Corbis)

Elk jaar wordt je een jaar ouder (of elke dag een dag enz.), maar de leeftijd in jaren is niet dezelfde als je biologische leeftijd. Onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Duke-universiteit hebben bij een onderzoek onder zo’n 1000 38-jarigen een groot verschil in biologische leeftijd geconstateerd, die lag tussen de 28 en 61.

Leeftijd toont zich. Bij de ene wat vroeger, bij de andere (veel) later. Tal van zestigers en zeventigers zijn nog zeer actief, terwijl sommige dertigers niet vooruit te branden zijn. Dat zou iets te maken kunnen hebben met wat de biologische leeftijd wordt genoemd. Die kan (veel) hoger of lager zijn dan de jarenleeftijd. “Als we bepaalde ouderdomsziektes willen verhinderen, moeten we het verouderen al op jonge leeftijd onderzoeken”, zegt onderzoeker Dan Belsky. Aan de hand van 18 kenmerken, zoals nier- en longfuncties, hebben de onderzoekers de biologische leeftijd van zo’n 1000 38-jarigen bepaald.. Die bleek, zoals gezegd, aanzienlijk uiteen te lopen. De gegevens komen uit de zogeheten Dunedin-studie, een langlopend bevolkingsonderzoek in de Nieuw-Zeelandse plaats Dunedin. Om de individuele veroudering te kunnen bepalen, bekeken de onderzoekers ook de situatie op 26- en 32-jarige leeftijd. Het bleek dat de meeste personen inderdaad elk jaar er een biologisch jaar bij kregen. Sommige proefpersonen waren in een jaar drie jaar ouder geworden, terwijl anderen niet verouderden. De proefpersonen met de hoogste biologische leeftijd bleken ook in intelligentie achter uit te gaan en een hoger risico te hebben op een hartaanval of dementie. Dat was al op 26-jarige leeftijd aan te wijzen. Ook op andere onderdelen, zoals evenwichts- en coördinatieoefeningen, presteerden de te ouden minder goed dan de rest. Die biologische hogere ouderdom was de proefpersonen ook aan te zien, bleek uit het schatten van de leeftijd van ze aan de hand van foto’s door studenten. Belsky: “Als we ouder worden, dan stijgt het risico op verschillende ziektes. Om meer ziektes tegelijkertijd te verhinderen, moet de veroudering zelf ons doel zijn.” Dat pleidooi lijkt veel op dat van Nir Barzilai, die er onlangs bij de Amerikaanse geneesmiddelencommissie FDA voor pleitte om veroudering te zien als een ziekte. Het aantal ouderen op de wereld neemt toe, ook verhoudingsgewijs. De wereldgezondheidsorganisatie schat dat in 2020 het aantal zestig-plussers de ondervijfers voor het eerst zal overtreffen. In 2050 zouden er 2 miljard ouderen zijn, tegen nu 841 miljoen (ik ga er maar even van uit dat het dan om 65-plussers gaat). In Duitsland zal in 2050 de 65-plussers eenderde van de bevolking uitmaken. In Nederland zal dat wat lager zijn.

Bron: der Spiegel