Clp-protease, een van de eiwitten van het ontdekte netwerk. (afb: Wiki Commons)

Misschien komt het door mijn subjectieve waarneming, maar ik zie steeds meer artikelen voorbijkomen die de mitochondriën tot onderwerp hebben. Deze celorgaantjes met een eigen bescheiden genoom (37 genen) zijn voor kankeronder-zoekers interessant, omdat ze de energie voor een cel leveren. Kankercellen zijn onverwoestbare groeiers en hebben dus veel energie nodig en dus zouden die organellen een handzaam doel zijn in de kankerbestrijding. Onderzoekers hebben nu een eiwit’netwerk’ ontdekt in de mitochondriën van kankercellen die wezenlijk zijn voor de functie van dat celonderdeel in ‘kankeromstandigheden’. Dat netwerk zorgt niet alleen voor de vermeerdering van de kankercellen, maar ook voor de ‘bewegelijkheid’ van kankercellen in het lichaam. De onderzoekers slaagden er in door sabotage van dat eiwitnetwerk niet alleen het groeivermogen van kankercellen te reduceren maar ook het vermogen van kankercellen zich uit te zaaien.
Het lijkt misschien vreemd als je weet dat er wereldwijd veel kankeronderzoek plaatsvindt en dat de rol van mitochondriën in een cel wezenlijk is, dat de onderzoekers moeten bekennen dat het nog steeds niet helemaal duidelijk is wat de rol van die celorgaantjes is bij kanker. Dat is te meer vreemd omdat vraatzucht een kenmerk van kankercellen is en dat het functioneren van de krachtcentrales van die kankercellen cruciaal is voor het overleven van die woekercellen.
Onderzoekers van, onder meer, het Wistar-instituut in Philadelphia (VS) hebben, zoals gezegd, een netwerk van eiwitten in de mitochondriën van kankercellen gevonden dat wezenlijk is voor het functioneren van die celorgaantjes. “Dit is een voorbeeld van hoe tumoren zich heel snel aanpassen aan een grotere behoefte aan biosynthese”, zegt Dario Altieri, directeur van het Wistar-instituut. “Mitochondriën zijn belangrijk voor het vermogen van tumoren om te groeien en zich te verspreiden. Dan is het belangrijk om te zien hoe kankercellen er in slagen het functioneren van die organellen aan te passen aan de abnormale celvermeerdering en aan het uitzaaien van de cellen. Dat zou een nieuw therapeutisch doelwit kunnen zijn in een groot aantal kankers.”

Uit eerdere studies kwam naar voren dat het sturen van het vouwproces van eiwitten, de zogeheten proteostase, belangrijk is om de celstress te verminderen. Het is ook bekend dat tumoren mechanismes uit die proteostase gebruiken ten eigen bate, maar hoe dat gebeurt in de motochondriën was niet bekend. Het netwerk dat de onderzoekers beschrijven zou een verklaring kunnen zijn.
Een van die eiwitten van dat netwerk, ClpP, was oververtegenwoordigd in kankercellen, zowel in de primaire kankercellen als in de uitzaaiingen. Die overexpressie is een teken voor een snel naderende dood. In dit onderzoek bekeken de wetenschappers die overexpressie van ClpP in borst-, prostaat-, darm-, long-, huid- en lymfekanker.
“Er is veel belangstelling om routes in mitochondriën aan te pakken en we hebben zo’n doelwit gevonden”, zegt medeonderzoeker Jae Ho Seo. “Uit ander onderzoek kwam naar voren dat het mogelijk is mitochondriale eiwitten aan te pakken in preklinische modellen, dus dit netwerk verstoren zou de ontwikkeling van de tumor kunnen tegengaan.”

Bron: Science Daily