Hiv besmet eerst CD4-cellen, die vervolgens andere cellen besmetten (afb: Cell)

Onderzoekersters rond Fathima Nagoor Pitchai van de universiteit van Californië in San Francisco hebben een nieuwe, listige methode verzonnen om het hi-virus dwars te zitten met, wat ze noemden therapeutisch infererende deeltjes (TIP’s in Engelse afko). TIP’s zijn in feite niet-actieve nepvirussen die niet alleen de vermeerdering van hi-virussen voorkomen maar ook het overdragen van hiv bemoeilijken. Met hiv besmette apen leken wel te varen bij slechts een enkele dosis TIP’s.
Tijdens de replicatie genereren RNA-virussen zoals het hi-virus vaak defecte deeltjes die parasiteren en de replicatie van intact virus verstoren. Zulke defecte virussen kunnen ook de immuunreacties van de gastheer stimuleren.
Pitchai en de haren ontwikkelden kweekmethode om die TIP’s te genereren. Die bleken hiv inderdaad dwars te zitten in celkweken. De onderzoekersters veranderde de TIP’s om het beste effect te bereiken en probeerden die uit op kweken van menselijke cellen, op muisjes en op apen met, uiteindelijk, goede gevolgen.

Ondanks alle onderzoek is er nog steeds geen afdoende therapie om hiv definitief onschadelijk te maken. De antiretrovirale combinatietherapie zoals met lenacapavir houdt het virus onder controle, maar geneest niet en moet dus steeds herhaald worden. TIP’s hoeven maar een enkele keer toegediend te worden om effectief te zijn, is de belofte. Die zouden ook werkzaam zijn tegen mutanten.
Op basis van TIP-interventie bij met de apenvariant van hiv geïnfecteerde resusapen, geeft wiskundige modellering aan dat een enkele dosis TIP’s de hiv-belasting duurzaam zou kunnen verminderen tot minder dan de drempelwaarde van de Wereldgezondheidsorganisatie voor hiv-overdracht, stellen de onderzoekersters. Dus ook deze methode maakt geen definitief eind aan hiv in een lichaam (constateert deze leek=as).

Voor gek versleten

Zo’n twintig jaar geleden vreesde Pitchais baas Leor Weinberger voor gek versleten te worden als hij met het idee zou komen om een virale bedrieger te creëren die de replicatie van hiv onmogelijk zou maken. De TIP’s die uit dat onderzoek rolden hebben ongeveer de helft van het genetisch materiaal van hiv.

Die TIP’s zijn in staat om hun genetische materiaal in het cel-DNA in te voegen, maar ze de met TIP’s besmette cellen repliceren die TIP’s niet. Behandeling verlaagt het hiv-aantal met een factor tienduizend. Bijna alle resusaapjes overleefden de proeven en vertoonden geen AIDS-verschijnselen.
De volgende stap zou zijn om te onderzoeken of de benadering ook bij mensen effectief is. Dan zal onder meer ook moeten blijken of dat genetisch materiaal dat de TIP’s in de afweercellen plaatsen geen kwaad kan.

Bron: New York Times