Rood haar (afb: Bocconiuniversiteit)
Ik vond dit onderzoek van Nicola Gennaioli en de zijnen van de mij onbekende Bocconiuniversiteit (It) wel aardig, maar ik meen me te herinneren wel eens eerder gelezen te hebben dat een aap even succesvol belegt als een beleggingsdeskundige. Overschatting zou de boosdoener zijn.
Mensen die beleggen hebben het idee dat het helpt als ze naar deskundigen luisteren, maar het tegenovergestelde zou waar zijn. Volgens Gennaioli verdien je het meest door je vooral te richten op de fondsen waar die deskundigen het minst in zien. Hij en zijn collega’s berekenden dat over een periode van 35 jaar, investeren in 10% van de aandelen waar de Amerikaanse beleggingsdeskundigen het lovendst over waren, je een jaarlijks rendement had opgeleverd van een robuuste 3%. Deed je het tegenovergesteld en belegde je in 10% van de bij deskundigen laagst genoteerde aandelen, dan kwam je tot een gemiddelde opbrengst van een magere 15%.
Overschatting
Met dat resultaat waren ze gauw klaar maar Gennaioli c.s. probeerden ook achter het waarom te komen. Daarbij maakten ze gebruik van een idee van Kahneman en Tversky over representativiteit. Beslissers overschatten volgens dit tweetal de representatieve eigenschappen van een groep of verschijnsel. Die eigenschappen zouden dan vaker voorkomen in die succesvolle groep dan in een gemiddelde groep.
Als analisten de winsten bij een bedrijf zien groeien, zo gaat de uitleg verder, denken ze dat dat de nieuwe Google is. Nieuwe ‘Googles’ komen inderdaad vaker voor onder sterk groeiende bedrijven dan elders – en dat maakt ze representatief- maar het grote probleem is dat er maar zo zelden nieuwe ‘Googles’ verschijnen. De verwachtingen zijn zo hooggespannen dat die nagenoeg altijd grote teleurstellingen uitlopen.
Een rekenmodel van deze houding kan zowel in kwantitatieve als kwalitatieve zin een verklaring bieden, stellen de onderzoekers. Dat model was eerder in staat geweest de gekte bij de ontwikkeling van rentespreidingen te ‘verklaren’.
Rood haar
We zitten stevig vast aan onze vooroordelen. Ieren hebben rood haar, bijvoorbeeld, terwijl aanzienlijk meer Ieren geen dan wel rood haar (zo’n 10%) hebben. Gennaioli: “Wij ontwikkelen in ons onderzoek modellen voor de vorming van dergelijke aannames die die logica volgen. Psychologie heeft een grote invloed op verschillende gebieden.” Dat lijkt me een open deur, als hij het hier tenminste over de menselijke geest heeft en niet over het vakgebied.
Representativiteit helpt verwachtingen en gedrag te beschrijven op diverse terreinen (niet alleen het financiële), stellen de onderzoekers. Dan hebben we het bijvoorbeeld over stereotypes van bepaalde (bevolkings)groepen. Zo zou representativiteit het gebrek aan zelfvertrouwen (of juist niet) op het gebied van wiskunde kunnen verklaren tussen mannen en vrouwen. Een minimaal plusje voor mannen in het hanteren van wiskunde e.a. is dan al genoeg om te verklaren dat wiskundige vaardigheden niet representatief zijn voor vrouwen, hetgeen het vrouwelijk zelfvertrouwen op dit punt geen goed zal doen. Ik kauw hier nog even op…
Bron: EurekAlert