Het verloop van het tweelingenaandeel in de geboortes (afb: Population and Development Review)
Het aandeel van de tweelingen onder de nieuwgeborenen in de zogeheten ontwikkelde landen is de laatste 40 jaar bijna verdubbeld. Dat zou vooral komen doordat vrouwen op steeds latere leeftijd kinderen krijgen en door kunstmatige bevruchting.
Er zijn tweelingfamilies, waar vaker tweelingen geboren worden dan gemiddeld. Dat wil zeggen dat het krijgen van tweelingen een genetische factor heeft, maar die genetische ‘omstandigheden’ kunnen niet verklaren waarom het aantal tweelingen de laatste jaren zo is gestegen. Tweelingzwangerschap zou riskant zijn voor de gezondheid van de moeder en van de tweeling, omdat die de kans op suikerziekte, zwangerschapsvergiftiging en postnatale depressie zou vergroten. Vaak worden tweelingen te vroeg geboren, met een te laag gewicht, waardoor zich op den duur gezondheidsproblemen zouden kunnen voordoen.
De kindersterfte onder tweelingen is hoger dan gemiddeld. Dat geldt ook voor meerlingen. De onderzoekers – de Nederlanders Christiaan Monden en Jeroen Smits en de Fransman Gilles Pison – bekeken voor hun studie cijfers van 32 landen, vooral Europese (plus de VS en Japan). Na de tweede wereldoorlog bleek het aandeel van tweelingen te dalen tot een minimum in de jaren 70. Daarna groeide dat aandeel weer, met als uitschieter Griekenland (zo’n 25 tweelingengeboortes op de 1000 tegen Nederland zo’n 15). Pison: “We weten niet of de groei door zal zetten, maar dit wordt steeds meer als probleem voor de gezondheidsorg gezien.”
Ivf
Als oorzaak voor de stijging zien de onderzoekers vooral de kunstmatige bevruchting (onder meer ivf ). Ook de stijgende leeftijd wordt als oorzaak aangemerkt. De kans op een meerling stijgt met de leeftijd van de moeder. Als de leeftijd van de moeders gelijk was gebleven, was het aantal meerlingen met 40 tot 50% gestegen. De stijgende leeftijd van de moeder is verantwoordelijk voor zo’n 15%, zo berekenden de onderzoekers.
Er is wel een groot verschil per land. Zo weegt de geboortetechniek in Japan tien keer zwaarder mee in de groei dan de leeftijd van de moeder. In Polen, waar die geboortetechniek nauwelijks een rol speelt, is de leeftijd van de moeder de bepalende factor. In een aantal landen, waaronder Nederland en Denemarken, stijgt het aandeel tweelingen niet meer, maar, onder meer, in Frankrijk stijgt die nog steeds. In sommige landen probeert men het aantal meerlingen door reageerbuisbevruchting te verminderen door minder embryo’s in de baarmoeder te plaatsen, maar dat effect wordt ’tegengewerkt’ doordat steeds meer paren gebruik maken van geboortetechnieken als ivf. Ook de leeftijd waarop moeders kinderen krijgen stijgt nog steeds. In Frankrijk was dat in 1977 26,5, in 2010 30 jaar. Opmerkelijk (vind ik) is wel dat de piek bij de leeftijd van moeders bij 35 tot 39 ligt. Daarna daalt het aandeel van tweelingen weer snel, zo lees ik in het artikel. Daarbij ging het overigens om cijfers uit de jaren 60.
Bron: Futura-Sciences