Als we ziek worden voelen we ons beroerd en hebben vaak weinig eetlust. Die ‘bijwerkingen’ worden door onze hersens gestuurd. Onderzoekers hebben bij muisjes gekeken hoe dat werkt. Het lijkt er op dat de hypothalamus vlak bij de bloed/hersenbarrière  daarover in conclaaf gaat met het afweersysteem. Als de onderzoeksters in dat gebied bepaalde neuronen activeerden dan kregen de beestjes ook ziekteverschijnselen (zonder ziek te zijn, dus).
De onderzoeksters rond Jessica Osterhout van de Harvarduniversiteit maakten de muisjes eerst ziek via toediening van virussen of bacteriën. De zieke muisjes vertoonden de verschijnselen van een zieke. Vervolgens bekeken de onderzoeksters welke hersendelen daarbij betrokken waren.
Het bleek dat een deel van de hypothalamus, het ventraal-mediale preoptische gebied (VMPO), door die besmettingen sterk wordt geactiveerd. “Die cellen daar die in contact staan met het bloed en het perifere afweersysteem werden geactiveerd”, zegt medeonderzoekster Catherine Dulac. “Deze cellen, geen neuronen, sturen vervolgens signaalstoffen uit die weer bepaalde neuronen activeren.” Zo praten de hersens met het afweersysteem.

Vervolgens onderzochten ze de activeringsvolgorde om de juiste cellen te activeren om zonder besmetting eenzelfde ziektereactie op te (kunnen) roepen. Het bleek dat muisjes zonder ziek te zijn ziekteverschijnselen konden krijgen door de juiste cellen te activeren in de juiste volgorde. De temperatuur van de muisjes steeg, ze aten minder en ze gaven de voorkeur aan warme plekken. De betrokken neuronen bleken te communiceren met twaalf hersengebieden, waarvan bekend is dat sommige dorst, pijnsensatie of sociale interacties sturen. Dat suggereert dat ziektegedrag ook kan worden beïnvloed door de activiteit van deze neuronen.

Schadelijk

Hoewel al die reacties op ziekmakende besmettingen zich evolutionair ontwikkeld hebben om de overleving te bevorderen kunnen die verschijnselen ook erg schadelijk zijn. Koorts kan helpen om de ziekteverwekkers te bestrijden, maar als die te hoog oploopt kan dat voor de patiënt gevaarlijk worden. Dat geldt ook voor de invloed op het honger- en dorstgevoel.
De onderzoeksters hopen met een beter begrip van de processen die daarbij een rol spelen bepaalde ziekteverschijnselen te kunnen sturen. Osterhout: “Als we weten hoe dat werkt kunnen we misschien patiënten helpen die moeilijkheden met deze soort verschijnselen hebben, zoals kankerpatiënten die chemo krijgen.”

Bron: bdw