Door een subtiele verandering van een suiker (siaalzuur) die hecht aan IgG biedt dat betere bescherming tegen ziekteverwekkers (afb: Cincinattikinderziekenhuis)
Tijdens de zwangerschap maken aanstaande moeders antilichamen aan, type immunoglobuline G, die extra bescherming bieden. Onderzoeksters denken dat dat proces gebruikt kan worden om vaccins en andere antilichaambehandelingen te verbeteren.
Jaren geleden ontdekten wetenschappers al dat bepaalde afweerbestanddelen in zwangere vrouwen worden overgedragen aan de vrucht om die een betere afweer te geven tegen ziektes zodra het kindje de baarmoeder verlaat. Uiteindelijk ontwikkelen die kindjes ook een eigen afweersysteem (afhankelijk van de ervaren bedreigingen). Het belangrijkste wat moeders hun kinderen meegeven zijn antilichamen.
“Vele jaren hebben wetenschappers gedacht dat antilichamen de cel niet kunnen binnenkomen. Daartoe zouden ze het juiste gereedschap missen”, zegt Sing Sing Way van het kinderziekenhuis in Cincinatti. “Dus zouden ziekteverwekkers die in cellen leven onbereikbaar zijn voor antilichamen. Wij vonden dat tijdens de zwangerschap de structuur van bepaalde suikers die aan antilichamen hechten verandert waardoor die baby’s beschermen tegen besmettingen van een veel breder gamma aan ziekteverwekkers.”
“De moeder/kindband is zo speciaal. Het is een nauwe relatie tussen moeder en kind”, vult medeonderzoeker John Erickson aan. “Dat begint al in de baarmoeder en duurt voort na de geboorte. Deze ontdekking baant de weg voor nieuwe therapieën die bepaalde besmettingen kunnen bestrijden in zwangere vrouwen en borelingen. Ik denk dat die ook vergaande gevolgen kan hebben voor antilichaamtherapieën op andere terreinen.”
Suikerstructuur
Crux van die extra bescherming zou de veranderde structuur zijn van de suikers die zich met de antilichamen verbinden. Tijdens de zwangerschap, zo ontdekten de onderzoeksters, verschuift de geacetyleerde (de acetylgroep is azijnzuur zonder waterstof) vorm van siaalzuur (N-acetylneuraminezuur) naar de deacetyleerde vorm.
Die subtiele verandering zorgt er voor dat imminiglobuline G (in afk IgG), de antilichaamvorm die het meest voorkomt, betere bescherming biedt via receptoren die specifiek reageren op gedeactelyleerde suikers. Way: “Dat is net een lichtknop die antilichamen van de moeder de baby bescherming biedt tegen ziekteverwekkers in de cellen.”
Ze ontdekten die verschillen bij drachtige en niet-drachtige muisjes. De onderzoeksters ontdekten ook welk enzym verantwoordelijk was voor die subtiele verandering.
Het bleek dat het kroost van drachtige muizenvrouwtjes, die genetisch zo veranderd waren dat de deacetylering niet kon plaatsvinden en die ‘opgevoerde’ antilichamen dus niet konden aanmaken, een verbeterde afweer kreeg als ze de in het lab gekweekte ‘opgevoerde’ antilichamen kregen toegediend.
Er zijn honderden monoklonale antilichamen aangemaakt om diverse ziektes te bestrijden, zoals kanker, astma multiple sclerose maar ook moeilijk behandelbare bacteriële en virale besmettingen. Sommige daarvan zijn de de VS goedgekeurd, maar vele zijn nog in de preklinische fase of ronduit onwerkbaar gebleken. Volgens Way kan die moleculaire verandering worden gebruikt om de werking van antilichamen te vergroten zoals dat gebeurt in zwangere vrouwen (eigenlijk muisjes, dus). Daarmee zouden bijvoorbeeld ook lastige virussen te bestrijden zijn als het hi-virus of het rs-virus.
Borstvoeding
Erickson: “Al jaren kennen we de grote voordelen van borstvoeding. Een belangrijke factor daarbij is de overdracht van antilichamen in de moedermelk.” Het blijkt dat die ‘lichtknop’ van Way ook nog werkt in zogende moeders. Way: “De afweer van de moeder moet worden overgedragen op het kind. Zonder natuurlijke blootstelling of de afweer die ontstaat door inenting, als die lichtknop wordt omgezet, dan is er geen elektriciteit daarachter.” Inmiddels hebben de onderzoeksters op het deacetyleringsprocédé een oktrooi aangevraagd.
Bron: Science Daily