Onderzoek van medewerkers van de universiteit van Californië Berkeley zijn tot de conclusie gekomen dat stress sporen na laat in de hersens, waardoor gestresste mensen ook ‘vatbaarder’ zijn voor depressies, angsten en zelfs dementie. Gestresste ratten en ratten die werden ‘overvoerd’ met stresshormonen, vormden minder nieuwe hersencellen in de hippocampus, maar wel meer oligodendrocyten (‘isolatiecellen’). De hippocampus is het deel van de hersens dat wordt geassocieerd met denken en leren. Die cel’isolatie’ verstoort de vorming van nieuwe verbindingen en daarmee ook de gedachtevorming en het leren.

Al langer is bekend dat zware spanning de geestelijke en lichamelijke gezondheid nog tientallen jaren kan beïnvloeden. De eerste ‘schuldigen’ daaraan zijn de stresshormonen. Het merendeel van de bijwerkingen daarvan zijn van voorbijgaande aard, maar er zijn steeds meer aanwijzingen dat stress ook langdurige veranderingen teweegbrengt. Mensen die als gevolg van stress last hebben van depressies en andere hersenziektes, vertonen een toename van het aantal isolatiecellen (oligodendrocyten), die verantwoordelijk zijn voor isolerende omhulling (myeline) van de uitlopers van zenuwcellen (axonen). Sundari Chetty en haar medewerkers  hebben nu een idee hoe dat in zijn werk gaat op basis van proeven met ratten.
De dieren werden een week lang elke dag drie uur gepest door ze in een plastic doosje te stoppen waarin ze zich moeilijk konden bewegen. Vervolgens keken de onderzoekers hoeveel hersencellen en ‘isolatiemateriaal’ (die oligodendrocyten, dus) er in de hippocampus waren gevormd. Het aantal nieuwe hersencellen nam af door de stress en de ‘isolatie’ nam toe. Na een tijd rust bleek de ‘productie’ van nieuwe hersencellen zich te herstellen, maar de productie van oligodendrocyten bleef abnormaal hoog. Iets soortgelijks zagen de onderzoekers bij ratten die een week lang extra stresshormonen kregen ingespoten.

De onderzoekers veronderstellen dat ook bij mensen die verschuiving in de productie van nieuwe cellen en van de oligodendrocyten de oorzaak zou kunnen zijn van de chronische effecten van spanning. De hippocampus is een deel van de hersens dat wordt geassocieerd met denken en geestelijke gezondheid. Als daar blijvend te veel oligodendrocyten worden geproduceerd, dan kan dat de geestelijke vermogens op twee manieren beïnvloeden: het evenwicht in de productie van cellen raakt uit balans en de productie van de oligodendrocyten remt de groei van de verknoping van de hersencellen en heeft daarmee invloed op leren en denken, maar ook op het ontstaan van psychische ziektes. Stress is, zo benadrukken de onderzoekers, geen onzin en de effecten op de lange termijn kunnen aanzienlijk zijn.

Bron: bdw