Fijnstofvervuiling teistert vrijwel de hele mensheid (afb: IQAir)
Luchtvervuiling is nog steeds de grootste bedreiging voor de menselijke gezondheid. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leeft 99% van de wereldbevolking in gebieden die niet voldoen aan de aanbevolen richtlijnen voor luchtkwaliteit, stelt IQAir in zijn rapport over de toestand van luchtvervuiling in de wereld.
Luchtvervuiling is wereldwijd de op één na grootste risicofactor voor overlijden en, na ondervoeding, de op één na grootste risicofactor voor overlijden bij kinderen jonger dan vijf jaar, vanwege de aanzienlijke invloed op de luchtwegen en de ontwikkeling van het lichaam. Alleen al in 2021 waren in totaal 8,1 miljoen sterfgevallen toe te schrijven aan luchtvervuiling, waarvan 58% werd veroorzaakt door fijnstof (PM2.5)
De Verenigde Naties hebben toegang tot gezonde lucht tot een universeel mensenrecht verklaard. Blootstelling aan fijnstof kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen zoals astma, kanker, beroertes en longziekten. Bovendien is blootstelling aan verhoogde niveaus van fijnstof tijdens de zwangerschap en de vroege kindertijd in verband gebracht met aangeboren hartafwijkingen, eczeem en allergische aandoeningen, cognitieve stoornissen en vertragingen, neurologische ontwikkelingsstoornissen en psychische stoornissen.
40 000 meetstations
De gegevens die voor dit rapport zijn gebruikt, zijn afkomstig van ruim 40 000 luchtkwaliteitsmeetstations en sensoren over de hele wereld, die worden beheerd door onderzoeksinstellingen, overheidsinstanties, scholen, universiteiten, non-profitorganisaties, particuliere bedrijven en burgerwetenschappers.
Het rapport over 2023 bevatte gegevens van 7812 locaties in 134 landen, regio’s en territoria. In 2024 is dit aantal gegroeid tot 8954 steden in 138 landen, regio’s en territoria. In Afrika is de dekking uitgebreid met Tsjaad, het meest vervuilde land in 2024, samen met Djibouti en Mozambique. De landen Iran, Afghanistan en Burkina Faso (het vijfde meest vervuilde land in 2023) ontbreken in 2024 vanwege een gebrek aan beschikbare gegevens.
Slechts twaalf landen, regio’s en territoria registreerden PM2,5-concentraties onder de jaarlijkse richtwaarde van de WGO voor PM2,5 van 5,0 μg/m³. De meeste daarvan lagen in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied of Oceanië.
In 2024 bereikte echter 17% van de in het rapport opgenomen steden de jaarlijkse fijnstofrichtwaarde van de WGO, tegen 9% in 2023. Hoewel dit enige vooruitgang betekent, moet er nog veel worden gedaan om de gezondheid van mensen, en met name kinderen, te beschermen, aldus IQAir.
Bron: der Spiegel