Er is een relatie tussen de darmflora en de myelinevorming rond zenuwen, maar hoe? (afb: Nature)

Je weet het natuurlijk wel, maar het is toch indrukwekkend als je daar cijfers bij hoort: minder dan de helft (43%) van de cellen in (op?) ons lichaam zijn eigen cellen. De rest is van microbiële gasten. Die spelen een wezenlijke rol bij het vermijden maar ook krijgen van ziektes en hebben zelfs invloed op onze hersens, zo lijkt het.

Onze darmflora of microbioom is is van wezenlijk belang voor ons welzijn, zoveel is duidelijk. Hoe heftig en langdurig je jezelf ook schrobt, elke hoek of plooi van je lichaam is bedekt met micro-organismen. Dat zijn bacteriën, virussen, schimmels en archaea. De meeste zitten echter in onze duistere en zuurstofarme ingewanden. “Je bent meer microob dan mens”, zegt onderzoeker Rob Knight van de universiteit van Californië in San Diego.
Toch valt het alleszins mee. Ooit werd gedacht dat er in ons lichaam tien keer meer vreemde cellen huisden dan eigen. Knight: “Dat ligt dus dichter in de buurt van een op een. De huidige schatting is nu dus 43% eigen cellen als je alle cellen meetelt.”
Genetisch delft de mens in het eigen lichaam het onderspit. Het menselijk genoom telt zo’n 20 000 genen. In ons lichaam zouden zich tussen de twee- en twintigmiljoen bacteriegenen bevinden. “We hebben niet alleen een eigen genoom, maar de genen van de micro-organismen vertegenwoordigen een tweede genoom dat de activiteit van dat eerste vergroot”, zegt microbioloog Sarkis Mazmanian van Caltech. “Wat ons menselijk maakt, is mijn idee, is de combinatie van ons DNA en dat van onze darmflora.”

Grote invloed

Uiteraard heeft dat vreemde DNA grote invloed op ons reilen en zeilen. De darmflora is van invloed op onze spijsvertering, heeft invloed op het afweersysteem, beschermt ons tegen ziektes en produceert vitale vitamines. Knight: “Die minuscule wezentjes hebben meer invloed op onze gezondheid dan we tot voor kort nog dachten. ” Die nieuwe kennis is ook van invloed op de manier waarop we dat ‘ongedierte’ bejegenen.
Tot niet zo heel lang geleden waren micro-organismen vooral organismen die moesten worden bestreden. Het was oorlog. Soms was dat uiteraard een goede zaak. Dan ging het om micro-organismen die ons ziek maakten (of erger), maar met de slechten moesten ook de goeden lijden.
Met de effectieve bestrijding van allerlei ziektes is ook de keerzijde zichtbaar geworden. Zo zouden de autoimmuunziektes en allergieën stevig zijn gegroeid. De darmflora wordt ook in verband gebracht met darmontstekingen, de ziekte van Parkinson, de werkzaamheid van kankermedicijnen en zelfs met depressies en autisme.
Ook bij overgewicht speelt de darmflora een rol, want je zou kunnen zeggen dat je bent wat je eet. Een bepaald, ongezond dieet van chocola en vette etenswaar heeft effect op je darmflora.

Steriel

Knight heeft proeven gedaan met muizen in een nagenoeg steriele wereld. “Het blijkt dat als je de uitwerpselen neemt van dikke en dunne mensen en je transplanteert de bacteriën daarin bij muisjes, dat die dunner of dikker worden afhankelijk van de bron van de bacteriën.” Dikke muisjes verloren gewicht met een mager microbioom. “De vraag is of dat ook bij mensen gebeurt.”
Als het over darmflora wordt gesproken dan gaat het dan ook steeds vaker over een vorm van genezing. “Het kan zijn dat zieken bepaalde bacteriën missen”, zegt Trevor Lawley van het Wellcome Trust Sanger-instituut (Eng). “Die zou je dan moeten toevoegen.” Er komt volgens hem steeds meer bewijs dat het herstellen van iemands darmflora kan leiden tot genezing bij ziektes als colitis ulcerosa, ontsteking van de dikke darm met zweervorming. “Voor veel ziektes die we bestuderen gaat het over een bepaald mengsel van micro-organismen, zeg tien tot vijftien, die de patiënt nodig heeft.”

Die tak van de geneeskunst is nog i DNA-n volle ontwikkeling, maar sommige onderzoekers denken al dat onderzoek van onze darmflora een goudmijn aan informatie over onze gezondheid kan opleveren. Knight: “Elk theelepeltje poep bevat meer informatie over het DNA van onze darmflora dan een ton dvd’s kan opslaan. Elke keer als je naar de wc gaat spoel je die weg.”
Hij droomt er van dat er in de toekomst iets mee gedaan kan worden om erachter te komen of je qua gezondheid op het goede of het verkeerde pas zit. De vraag is natuurlijk of we wel willen weten hoe het met onze gezondheid staat als we naar de wc gaan…

Bron: BBC