Met een Van de Graaff-generator (links) en een massaspectrometer zijn ziektes, drugs en explosieven te detecteren (foto: Kwan-Ming Ng)
Met behulp van een Van de Graaff-generator die mensen veilig statisch kan opladen met honderdduizenden volts en een massaspectrometer zijn, onder veel meer, resten van explosieven of narcotica aan te tonen. Een hand op de bol, die je haren ten berge doen rijzen en een vinger of je adem in de richting van de massaspectrometer en het apparaat analyseert nauwkeurig met welke plof- of roesmiddelen je je onledig hebt gehouden, zo leerde onderzoeker Kwan-Ming Ng van de universiteit van Hongkong.
Die hoge voltages statische elektriciteit van de generator ioniseren de stoffen op en mogelijk in je lichaam. Dat biedt de mogelijkheid die stoffen te identificeren met behulp van een massaspectrometer. “Het belangrijkste obstakel,” zegt Ng, “was om veilig voldoende energie aan het lichaam toe te voegen voor de ionisatie van de stoffen op de huid en in de adem.” Hij en zijn medewerkers probeerden het idee uit met de nieuwe methode, die ze de megavoltelectrostatische-ionisatiemassaspectrometer noemde (een juiste maar wat onhandige naam), op een vrijwilliger, die wat ‘knoeide’ met explosieven, oplosmiddelen en cocaïne. Vervolgens plaatste hij een hand op de bol van de generator en wees met de vinger van de andere hand naar de inlaat van de massaspectrometer. De massaspectrometer gaf correct de gebruikte stoffen aan, stelden de onderzoekers die hun verhaal beloofd hebben aan het tijdschrift Journal of the American Society for Mass Spectrometry. Ook testten de onderzoekers de adem van vier proefpersonen. Rode wijn, kauwgum, de massaspectrometer had er geen moeite mee bestanddelen van die spullen te detecteren.
De Van de Graaff-generator blijkt geen problemen te geven, hooguit een jeukerig gevoel en rechtopstaande haren. Uiteraard moet nog worden uitgezocht of bepaalde groepen mensen, bijvoorbeeld die een hartgangmaker hebben, daar geen problemen mee zullen krijgen. De methode zou door de mogelijkheid de adem te testen ook behulpzaam kunnen zijn bij het opsporen van ziektes via de adem. De eerste gedachten echter gaan uit naar controles bij grenzen en op vliegvelden. De methode is snel. Het resultaat is er na een paar seconden. Het lijkt me niet echt een goedkope methode. Hoe dan ook, voorlopig zal de ‘alles ontdekkende’ massaspectrometer nog niet op vliegvelden en in ziekenhuzien staan. Daar liggen op zijn minst nog wat procedures en vergunningverlenende autoriteiten voor.
Bron: Science