Eurocommissaris interne markt Thierry Breton (afb: WikiMedia Commons)

Na drie dagen onderhandelen tussen het Europese Parlement en de lidstaten (ik=as wist niet dat er zoiets bestond) is een akkoord gevonden van wat in de wandeling de ki-wet wordt genoemd (of zelfs AI-Act), maar wat volgens mijn bescheiden mening een ‘verordening’ is, die de lidstaten in hun nationale wetgeving moeten opnemen (anders dan richtlijnen, waarbij landen enige handelingsvrijheid hebben). Eurocommissaris voor interne markt Thierry Breton noemt de verordening historisch, maar dat zou ook geïnterpreteerd kunnen worden als een predicaat voor de eerste ki-wetgeving in de historie van de wereld. Overigens met het EP nog instemmen, maar dat lijkt een uitgemaakte zaak.
Deze ‘wet’ is uiterst mild, bang als sommige EU-landen zijn dat daarmee het ki-kind met het badwater zal worden weggegooid. Er wordt weinig in verboden of het moeten toepassingen zijn die tegen de ‘Europese waarden’ ingaan (wat de ook mogen betekenen) of waar het om massabewakingssystemen gaat met, onder meer, gezichtsherkenningsalgoritmes of andere biometrische herkenningssystemen in de openbare ruimtes. Daar zijn dan weer uitzonderingen op gemaakt, waar politie- en veiligheidsdiensten gebruik van zouden mogen maken in de strijd tegen misdaad en terrorisme. In hoeverre die ‘wet’ onschuldige EU-burgers beschermt tegen misbruik door de opsporingsdiensten is de (mijn) grote vraag.
Er komt een Europees ki-bureau dat moet nagaan of bedrijven (en overheidsdiensten, mag ik=as aannemen) zich zich aan de wet houden. Dat bureau mag boetes uitdelen tot maximaal 35 miljoen of een vastgesteld percentage van de omzet.

Kritisch

De techsector is kritisch. “De snelheid heeft voorrang gekregen boven kwaliteit met mogelijk desastreuze gevolgen voor de Europese economie”, stelt Daniel Friedlaender van de Europese computerindustrie CCIA. Er is nog een hoop te doen, vooral op wezenlijke onderdelen, stelt de club in een persbericht.

Het had weinig gescheeld of de hele ‘wet’ was in de prullenmand terecht gekomen, zoals veel voorstellen van de EU de laatste tijd. Dat kwam vooral door de snelle opkomst vorig jaar (het voorstel was in 2021 opgesteld) van de grote taalmodellen zoals ChatGPT van OpenAI. Die ki-systemen hebben een breed toepassingsgebied. Bovendien lagen landen als Duitsland en Frankrijk dwars die de kansen voor hun eigen ki-sector al zagen gedwarsboomd door een strenge wetgeving. Zo zou alleen bestaan ki-technologie mogen worden gereguleerd, maar dat zou betekenen dat we over een paar jaar weer nieuwe wetgeving kunnen maken.
Overigens lijkt de geschiedenis van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) aan te geven dat de wereld zich wel degelijk iets aantrekt van de Europese wetgeving. Deze ki-verordening zou waarschijnlijk snel opvolgers kunnen krijgen in andere delen van de wereld.

Bronnen: le Monde, der Spiegel