De gemeten broeikasgassen. Let op het verschil in schaal (afb: NOAA)

Volgens het Amerikaanse oceaan- en atmosfeerinstituut NOAA zijn de broeikasgasconcentraties in de atmosfeer in 2016 sneller gestegen dan in de drie decennia daarvoor. De onderzoekers schrijven die grote stijging toe aan het warme natuurverschijnsel El Niño, waardoor het oceaanwater minder kooldioxide (of in zijn algemeenheid gassen) kan opnemen. De jaarlijkse broeikasgasindex, een maat voor de opwarmende invloed van ‘langlevende’ broeikasgassen in de atmosfeer, is tussen 1990 en 2016 met 40% gestegen, vooral door de uitstoot van kooldioxide.

Opmerkelijk is dat de bekendmaking van NOAA niet gepaard ging met een verwijzing naar de menselijke invloed op die uitstoot. Onder Obama was dat wel altijd het geval. Het instituut verweert zich door te zeggen dat de materie te ingewikkeld is om simpele uitspraken over te doen. Het vorig jaar meldde NOAA nog dat de menselijke activiteit de directe opwarming heeft versterkt. Ook in 2014 werd naar de invloed van het menselijk handelen verwezen.
In het jaarverslag wordt dit jaar gesproken over ‘langlevend’. Dat zou aangeven dat die broeikasgassen het klimaat beïnvloeden, maar negeert de consensus in de klimaatwetenschap dat vooral de mens daar verantwoordelijk voor is. NOAA-wordvoerder Theo Stein erkent dat de rol van de mens uit de aankondiging is weggelaten, maar stelt dat er een tweede persbericht is uitgebracht waarin de factoren voor de klimaatverandering worden genoemd.

De knieval van de NOAA lijkt helemaal te passen in het straatje van de Amerikaanse president Donald Trump. Het Amerikaanse milieuinstituut EPA zou alle webpagina’s hebben verwijderd die over klimaatverandering gaan, meldt de de New York Times en het Amerikaanse ministerie voor energie sloot vorige maand een afdeling voor internationale klimaatveranderingstechnologie. Een bezoek aan de webstek van de EPA toont dat dat toch niet helemaal het geval is. Overigens lijkt Trump zelf weer te twijfelen over het vaarwel zeggen van het klimaatakkoord.
De broeikasgasindex is opgezet om inzicht te krijgen in de opwarmingseffecten van broeikasgassen en hoe die van jaar tot jaar veranderen. De broeikasgasuitstoot is sedert 1990 voortdurend gestegen. Dat wijst er op dat tot nu toe nog erg weinig is gedaan die te verminderen.

Metingen

De NOAA meet op bijna tachtig plaatsen over de hele wereld de vijf belangrijkste broeikasgassen, waaruit de index wordt berekend. Kooldioxide blijkt verreweg de belangrijkste aanstichter van de aardopwarming. Broeikasgassen als methaan en cfk’s (ook slecht voor de ozonlaag) dragen daar maar weinig aan bij.
Jim Butler, het opperhoofd van het NOAA-meetsysteem, lijkt een beetje in zijn maag te zitten met de aantijging dat de NOAA een knieval voor Trump zou hebben gemaakt. In het rapport komt die rol van het mensdom duidelijk naar voren, stelt hij. “Als je bij 1750 begint, dan is het meeste van de toename het gevolg van menselijke activiteit. Dat betekent dat 40% van wat er sedert 1750 is uitgestoten op rekening komt van de laatste 25 jaar.”

Bron: New York Times