Het gerucht gaat dat Amerikaanse onderzoekers zwaartekrachtgolven hebben waargenomen. Die zijn al door Einstein zo’n 100 jaar geleden voorspeld, maar nog nooit eerder ‘gezien’. Ook nu is het duister of ze echt zijn waargenomen. Rimpels in de ruimtetijd, worden ze wel genoemd. Zijn de onderzoekers het turen zat geworden en hebben ze hun eigen rimpeling in de ruimtetijd gecreëerd? Het lijkt er op.Als het gerucht waar is, dan is de eerstkomende Nobelprijs voor natuurkunde al vergeven. Een Amerikaanse detector zou aanwijzingen hebben gekregen die wijzen op zwaartekrachtgolven. Een gewoon mens, zoals ik, haalt daar wellicht zijn schouders bij op, maar voor natuurkundigen zou dat de ontdekking van de eeuw zijn. Dat zou de mens een nieuwe blik op het heelal (kunnen) geven. Bij het bestuderen van het universum moeten we het doen elektromagnetische golven, van zichtbaar licht tot gammastraling. Zwaartekrachtgolven zouden ons dingen kunnen ’tonen’ die met elektromagnetische straling niet te ontdekken zijn; misschien wel zwarte gaten, die dingen waarvan we nog niet eens zeker weten dat ze bestaan. Albert Einstein heeft de zwaartekrachtgolven voorzien in zijn algemene relativiteitstheorie, maar hij geloofde zelf niet dat ze konden worden waargenomen. Nu zou dit wel het geval zijn geweest, maar het gerucht schijnt lastig te verifiëren te zijn.

Dat gerucht is in de wereld gebracht door Lawrence Krauss van de universiteit van Arizona. Die twitterde al in september, hij heeft bijna 200 000 volgers, dat onderzoekers van het aLig-obervatorium in de VS (met een faciliteit in de staat Washington en de staat Louisiana)  aanwijzingen zouden hebben gevonden. Krauss zegt nu dat onafhankelijke bronnen dat hebben bevestigd, maar hij zit niet in de waarnemingsgroep. De ‘zwaartekrachtwereld’ is voorzichtiger. “De analyses zijn nog niet afgerond”, zegt Bernard Schutz van de universiteit van Cardiff. De Amerikaan schijnt een pionier op het gebied van zwaartekrachtvelden te zijn. Volgens Schutz zou dan ook niemand kunnen zeggen of de kilometerslange buizen van de aLigo iets hebben waargenomen. Het gaat om bewegingen in de orde van een atoomgrootte. Dat de bedrijvers van aLigo zelf nog niet gereageerd hebben ligt aan de opzet van het systeem. Dat kan, om te testen, met valse succesmetingen ‘geladen’ zijn, zonder dat de onderzoekers dat weten. Dat zou zijn om de nauwkeurigheid te vergroten. Pas als alle gegevens zijn bekeken en besnuffeld, zou kunnen worden gezegd of er daadwerkelijk iets gemeten is of dat men weer voor joker is bezig geweest. De verwerking van de gegevens zou nog weken of zelfs maanden duren. Bij aLigo willen ze alle tijd nemen. Schutz: “Als U de komende twee maanden niets van ons hoort, dan hebben we waarschijnlijk niks te vertellen.” Karsten Danzmann van het Max-Planck-instituut voor gravitatiefysica stelt nuchter: “We zoeken als 100 jaar. Dan komt het niet aan op een paar weken.”

Bron: der Spiegel