In de synchroton konden werden diverse stoffen zichtbaar zoals calcium, zink, osmium en Fy26 (afb: univ. van Warwick)

Ik geef toe (en heb al vaker geschreven) dat ik bij nieuwe ‘kankermedicijnen’ wel eens denk: het zal wel. Waarom weet ik niet, ik ben een leek op alle terrein, maar de osmiumverbinding van de universiteit van Warwick (Eng) leek me wel wat. Daar in Engeland hebben onderzoekers een verbinding, of eigenlijk een compplex, ontwikkeld die de doopnaam organo-osmium-FY26 heeft meegekregen. Die verbinding zou kankercellen van binnenuit vernietigen door de mitochondriën te vernietigen, de energieleveranciers van een cel. Het osmiumcomplex zou vijftig keer effectiever zijn dan het kankermedicijn cisplatine.

Het gaat om, hou je vast: [Os(η6-p-cym)(Azpy-NMe2)I] (p-cym=p-cymeen, Azpy-NMe2=2-(p-[dimethylamino]fenylazo)pyridine)). Het zou voor het eerst zijn dat een osmiumcomplex zou zijn gebruikt voor het doden van kankercellen. Het complex is uitgeprobeerd op menselijke eierstokkankercellen. Met behulp de Europese synchrotoninstallatie konden de onderzoekers de verwoestende activiteit van het complex in de cellen volgen.
Bij kankercellen is ook het DNA in de mitochondriën gemuteerd (mitochondriën hebben een eigen vrij klein genoom). Daardoor zouden die verzwakt zijn en een uitstekend aangrijpingspunt zijn om de bijbehorende kankercel te doden.
De onderzoekers konden in de synchrotonopstelling ook zien waar de van nature in het lichaam aanwezige metalen zoals zink en calcium zich bevonden. Van calcium is bekend dat het effect heeft op celfuncties. De onderzoekers denken dat dat metaal Fy26 ‘helpt’ de optimale positie te bereiken om de cel te doden.

Platina

In chemietherapieën wordt vaak het edelmetaal platina gebruikt. Het leek de onderzoekers dus zinnig om ook naar de mogelijkheden op dit terrein van andere edelmetalen te kijken. Osmium is geen edelmetaal, maar bevindt zich in het periodiek systeem wel in de buurt van goud en platina.
Hoewel de proeven werden uitgevoerd met eierstokkankercellen, denken de onderzoekers dat soortgelijke resultaten haalbaar zijn bij andere kankersoorten. Overigens is het wel zo dat geslaagde proeven met cellen niet meteen betekenen dat dat resultaat ook te halen is in complete organismen zoals een menselijk lichaam.

FY26 schijnt zich kieskeurig tot kankercellen te bepalen, beter dan cisplatine, en heeft een daarbij ook een groter (verwoestender) effect op kankercellen dan op gezonde cellen, stellen de onderzoekers. We zien wel of dit de zoveelste kankercanard is of dat hier zich echt iets uit ontwikkeld.

Bron: EurekAlert