Saturnus gefotografeerd door Amerikaanse ruimtesonde Cassini (2007; foto: planetweb.nl)

De grootste diamanten die op Saturnus en Jupiter, twee reusachtige gasplaneten, neerhagelen zijn gauw een centimeter in doorsnee, stelt Kevin Baines van de universiteit van Wisonsin-Madison en van de NASA. Hij maakte dat bekend op de jaarlijkse bijeenkomst van de afdeling planeten van de Amerikaanse astronomische vereniging  in Denver. Wie nu meteen een retourtje Jupiter of Saturnus wil kopen, kan beter nog maar even wachten. Uiteindelijk ‘verdwijnen’ de diamanten in de hete kern van de planeten. De conclusie van Baines is niet onomstreden onder planetologen.
“Elk jaar wordt er op Saturnus zo’n 1000 ton diamant aangemaakt. Hoe ik dat weet? Het is allemaal scheikunde en ik ben redelijk overtuigd”, zei Baines die zijn onderzoek samen Mona Delitsky van California Speciality Engineering heeft uitgevoerd. Er is lang gedacht dat beide planeten vindplaatsen van edelstenen zouden zijn, maar hun atmosfeer zou daar niet geschikt voor zijn. Op basis van de jongste schattingen van de temperatuur en druk in het inwendige van de gasplaneten, gecombineerd met nieuwe informatie hoe koolstof zich gedraagt onder verschillende omstandigheden, kwamen Baines en Delitsky tot de conclusie dat het, vooral op Saturnus, over een gigantisch gebied diamanten regent. “Het gebeurt allemaal in de opperatmosfeer, een stormgebied waar bliksem methaan uit de atmosfeer omzet in roet”, zegt Baines. “Als dat roet weer naar de planeten terugkeert, wordt het eerst omgezet in grafiet, de koolstofvorm die we van potloden kennen, en vervolgens in diamant. Eenmaal diep in de planeet zijn de temperaturen zo hoog dat de diamanten niet meer vast zijn. Wat er daar met dat koolstof gebeurt is niet duidelijk.” Eén mogelijkheid is dat diamant in het binnenste van de gasplaneten vloeibaar koolstof wordt.

Niet iedere planetoloog slikt het verhaal van Baines en Delitsky voor zoete koek. Nadine Nettelmann van de universiteit van Californië denkt dat er nog wel wat werk te doen is voor we deze conclusie kunnen trekken. De atmosfeer van Saturnus is rijk aan waterstof en helium en Baines en Delitsky negeren dat, stelt Nettelmann. “Het is niet onmogelijk, maar we hebben geen gegevens over mengsels en weten dus niet of zich diamanten vormen.”