“Je kunt best de milieuschade reduceren zonder dat dat negatieve gevolgen heeft voor de economie. Dat zijn twee verschillende subsystemen”, zegt Tuomas Mattila van het Finse milieu-instituut SYKE in zijn proefschrift. Wat zijn de gevolgen van de aanleg van een kilometer weg? Welke sectoren profiteren er van een houten meubel ter waarde van 1000 euro? Voor antwoorden op die vragen gebruikte Mattila een zelf ontwikkeld rekenmodel.
Zijn berekeningen laten zien dat de ecologische voetafdruk van de Finse industrie vooral afkomstig is van de houtproductie, energie-opwekking, landbouw en visserij, terwijl het meeste geld wordt verdiend met de verkoop van huizen, detailhandel en bij openbare diensten. Die beroemde Finse houtindustrie draagt maar een paar procent bij aan de Finse economie. “Het is verbazingwekkend te zien dat het brutobinnenlandsproduct (bbp) en de voetafdruk uit andere sectoren komen. Vaak is gedacht dat verbetering van het milieu ten koste gaat van de economie.” Mattila gebruikte bij zijn onderzoek ‘vergroende’ modellen. De onderzoeker koos 23 000 modelparameters voor de beschrijving van de Finse economie. Met zijn model berekende hij waar het Finse bbp vandaan komt en welke sectoren verantwoordelijk zijn voor milieuschade en het verlies aan biodiversiteit en waar het meeste geld (toegevoegde waarde) wordt verdiend.
Zo blijkt de keten van hout tot, bijvoorbeeld, meubel een grote ecologische voetafdruk heeft en dat slechts een paar productieketens verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van broeikasgassen. Ook opmerkelijk is dat uit de tienduizenden verschillende productieketens, slechts een handvol grote milieueffecten veroorzaken. Zo is slechts 0,3% van de variabelen van belang voor de broeikasgasemissies. Om te kijken of het model klopte werd, met die wetenschap, met slechts 60 van de 23 000 modelparameters uitgaande van de cijfers van 2002 de broeikasgademissie van 2005 berekend. De uitkomst die Mattila kreeg klopte vrij nauwkeurig.
Het rekenmodel voor Finland wordt nu aangepast voor gebruik op wereldschaal. Het Finse milieu-instituut wil dat model gaan gebruiken voor het berekenen van de milieu-effecten van de slimtelindustrie, een EU-project. Duidelijk moet worden welke landen er aan verdienen en waar het echte werk gedaan wordt.

Bron: Alpha Galileo