St Jansvlinder (afb: WikiMedia Commons)

Al tijden wordt er geconcludeerd dat er steeds minder insecten zijn, maar ook het aantal insectensoorten neemt af. Dat is volgens onderzoekers Florian Menzel van de Johannes Gutenberguniversiteit in Mainz (D) een gevolg van intensievere landbenutting door landbouw en bebouwing en door de klimaatverandering, kortom door de gevolgen van menselijke activiteiten. Ook de verbreiding van invasieve diersoorten door toedoen van de Homo sapiens speelt daarbij een rol.
Volgens Menzel zijn niet alleen deze drie belangrijkste oorzaken schuldig aan de achteruitgang maar ook de wisselwerkingen tussen die drijfveren. Zo zou de schade aan ecosystemen door intensieve landbenutting insectenpopulaties gevoeliger maken voor de klimaatverandering. Daardoor zouden ook invasieve soorten makkelijker voeten aan de grond op vreemde bodem krijgen.

Het blijkt dat niet alleen het aantal insecten terugloopt, maar ook het aantal soorten met als gevolg een homogenisering maar ook verarming van de insectenbiodiversiteit. Menzel: “Vooral de specialisten sterven uit en de generalisten overleven. Daardoor krijg je op veel plaatsen ‘wereldsoorten’, terwijl soorten verdwijnen die typisch zijn voor een bepaald leefgebied.”
Het verdwijnen van insectensoorten heeft ook gevolgen voor ecosystemen. Zo heeft de vermindering van het aantal hommels geleid tot het verminderen van planten die voor hun bestuiving afhankelijk zijn van hommels. “In het algemeen neemt met het afnemen van de soortenveelheid de stabiliteit van ecosystemen af”, zegt de onderzoeker. “Minder soorten betekent ook minder bestuiving en minder bestrijding van schadelijke soorten en dat is ook slecht voor vogels en andere dieren die insecten eten.”

Bescherming en onderzoek

De onderzoekers vinden meer onderzoek op dit terrein nodig, aangezien over sommige delen van de wereld weinig of geen gegevens zijn over insectenpopulaties. Daarnaast zouden er met elkaar verbonden beschermde gebieden moeten komen, zodat insecten kunnen ‘migreren’ als klimaatverandering ze daartoe dwingt. Ze zouden ook willen dat de verspreiding van invasieve soorten zou verminderen door een inperking van het wereldwijde goederen- en personenverkeer. Menzel: “Dat probleem is de laatste decennia sterk gegroeid.” Die wens lijkt haaks te staan op het systeem dat we economie, denk ik (=as).

Bron: idw-online.de