Kringloopyoghurtbakjes? (afb: verpakkingsmanagement.nl)

We moeten naar een maatschappij waar geen afval meer bestaat, maar daar ziet het er voorlopig niet naar uit. Een belangrijk probleem is dat kringlopen (ww) bij het begin moet beginnen: ontwerp een product zo dat dat ook mogelijk is. Rommel niet allerlei materialen door elkaar. Is het product noodzakelijk? En zo kun je je vooraf nog wel een aantal zaken afvragen. Waarom worden duurzame, in de zin van langlevend, materialen als polymeren gebruikt voor kortetermijntoepassingen als verpakkingen? En vooral: hoe haal ik die boel weer terug van de consument/gebruiker? Hieronder een voorbeeld dat ik geleend heb van Futura-Sciences: de yoghurtsbakjes.
Eerst een antwoord op de laatste vraag. Maak de producent/neringdoende verantwoordelijk voor het verpakkingsmateriaal. In Frankrijk, waarschijnlijk in Nederland ook, worden die yoghurtbakjes van polystyreen gemaakt, dat we vooral kennen van piepschuim.
Dat is zoals alle thermoplasten makkelijk mechanisch te recycleren (malen en smelten), maar daarmee gaan de eigenschappen achteruit (de polystyreenvezels worden door die behandeling korter). Je kunt er dan laagwaardiger producten van maken als verkeerspaaltjes of klerenhangers, maar die reeks is zeer eindig (dus niet echt een kringloop, maar meer een spiraal).

Pyrolyse

Al sinds jaar en dag kun je de zaak ook scheikundig oplossen. Verhit de polymeer zodat die uiteenvalt in zijn chemische bouwstenen (pyrolyse wat ontleding door verhitting betekent), in dit geval dus styreen, en brouw daar weer polystyreen van.
Probleem is dat deze route nogal duur is. Verpakkingsmanagement stelt dat er nu een oplossing is dat in de proeffase zou zijn.

De EU heeft al langer richtlijnen opgesteld om ecologisch te ontwerpen, maar gelezen het artikel in Futura-Sciences komt daar in ieder geval in Frankrijk nog weinig van terecht.
Terwijl Frankrijk jaarlijks 1,5 miljard euro aan Europa betaalt omdat het zijn doelstellingen voor kunststofopwerking niet haalt, streeft het land er nu naar om tegen 2026 10 000 ton polystyreen te kringlopen, minder dan 10% van het totale volume aan yoghurtbakjes…

Bron: Futura-Sciences