Plantaardig voedsel is ook beter voor ons klimaat dan dierlijk

Europeanen wijzen in klimaatzaken vaak naar de Amerikaanse president die besloten heeft dat zijn land, ’s werelds grootste klimaatzondaar gerekend per hoofd van de bevolking, niet meer meedoet aan het Klimaatakkoord van Parijs, maar Europeanen hebben zelf ook een veel te grote ecologische voetafdruk. Veel mensen doen net alsof het klimaat louter een regeringsaangelegenheid is, maar die kunnen zelf wel degelijk alvast beginnen met het verkleinen van hun eigen ecologische voetafdruk. Koop minder en je krijgt er nog een goed gevoel bij ook. Recent onderzoek zou hebben uitgewezen dat dat wel degelijk wat uitmaakt.
De onderzoekers keken naar deelnemers aan lokale burgerprojecten die bedoeld zijn om de klimaatschade te beperken en vergeleken die met niet-activistische burgers. Het bleek dat die activisten er niet alleen in slaagden hun eigen ecologische voetafdruk te verkleinen, maar dat ze ook tevredener waren over hun manier van leven dan niet-activisten.
“Als mensen rijker worden dan hebben ze de neiging meer te kopen en daar meer klimaatschadelijke gassen mee te veroorzaken”, zegt Gibran Vita van de Nederlandse Open Universiteit. “Deelnemers aan klimaatinitiatieven houden het wat dat betreft bescheiden zelfs als hun inkomen stijgt en minder consumeren bleek niet ten koste van hun welbevinden te gaan.” Die activisten zouden 11 tot 13% waarschijnlijker positief over hun leven beoordelen dan niet-activisten, terwijl ze door hun acties hun ‘persoonlijke broeikasgasuitstoot’ met 16% verminderden.

De onderzoekers keken naar de deelnemers van verschillende projecten in de EU die behoorden tot het zogeheten GLAMURS-programma, dat zich richt op veranderingen van leefstijl om tot grotere duurzaamheid te komen. Het ging om projecten in vier EU-landen: vier in Spanje (voeding en duurzame consumptie), twee ecodorpen in Roemenië, vijf voedingscoöperaties in Italië en naar deelnemers van het Transitions Town Network in Duitsland. Dat laatste project is onderdeel van een wereldwijde beweging die steden ondersteunt en van ideeën voorziet om een duurzamere gemeenschap te bewerkstelligen.
Alles bij elkaar ging het om 142 deelnemers van de verschillende projecten. Die vergeleken ze met de opvattingen van 1476 niet-activisten in de genoemde vier landen. Ze ondervroegen hun proefpersonen met standaardvragenlijsten over hun milieugedrag, verbruik, sociaal/economische en demografische status, welbevinden en levensstandaard. Aan de hand van een zelfontwikkeld model maakten de onderzoekers een schatting van hun ecologische voetafdruk om hun ‘persoonlijke broeikasgasuitstoot’ te kunnen berekenen/schatten.

Plantaardig

“Activisten eten vaker plantaardig voedsel en dragen vaker tweedehandskleren”, zegt medeonderzoekster Diana Ivanova van de universiteit van Leeds. “Die verkleinden hun koolstofvoetafdruk voor voedingsgerelateerde emissies met 43% en met 86% voor kledinggerelateerde emissies.” De onderzoekers zagen echter ook dat hun koolstofvoetafdruk voor wonen en vervoer niet veel verschilden van de niet-activisten, hoewel ze de thermostaat vaker lager zetten en vaker met de fiets gaan dan de niet-activisten. Volgens Ivanova komt dat doordat mensen daarbij afhankelijk zijn van een niet-duurzame infrastructuur. Je hebt soms weinig keus, is haar redenering, die je wel hebt bij kleding en voeding.

Ondanks die ‘aderlatingen’ bleken de activisten toch tevredener te zijn over hun leven dan de niet-activisten. Vita: “Het blijkt in het algemeen dat altruïstisch gedrag, inclusief vrijwilligerswerk, positief geassocieerd wordt met een pro-milieuhouding, meer welbevinden en een lagere uitstoot.” Dat wil Ivanova ook meegeven met het oog op de komende feestdagen met zijn uitzinnige en onzinnige bestedingen. “Materialisme is, boven een basisverbruik, in het algemeen slecht voor ons welbevinden”, zegt ze.

Vijf keer hoger

Volgens medeonderzoeker Edgar Hertwich zou ander onderzoek hebben uitgewezen dat een pro-milieuhouding van individuen niet leidt tot een lager koolstofvoetafdruk. “Daarom zijn de resultaten van dit onderzoek een prettige verrassing. Samen kunnen we met gelijkgestemden onze duurzaamheidsdoelen bereiken.” De onderzoekers geven wel toe dat wat de activisten hebben bereikt niet voldoende is om de aardopwarming onder de 2°C te houden. De gemiddelde koolstofvoetafdruk van de activisten was zo’n vijf keer hoger dan zou moeten zijn om die doelstelling te halen.

“Er zijn verschillende manieren voor mensen om in harmonie met de aarde te leven”, zeggen Ivanova en Vita (kennelijk unisono; as). “Die projecten vormen een wezenlijk onderdeel van de oplossing, maar alle hoop te vestigen op de veranderingsbereidheid van mensen is niet realistisch. We hebben steden, gemeenschappen nodig die koolstofarme mogelijkheden bieden als standaardoptie.”

Bron: Alpha Galileo