De miljarden kosten fusiereactor ITER  (naar verluidt bijna 20 miljard euro) is eindelijk bijna (nou ja) zover om te gaan proefdraaien. Ooit werd kernfusie gezien als een schoon en geweld(dad)ig alternatief voor kenrsplitsing, maar of het ooit zover komt is maar zeer de vraag. De enige constante bij het fusieonderzoek is de periode tot commercialisering van die techniek: vijftig jaar (zo ooit).Een voorloper van de ITER, de JET in Culham in Groot-Brittannië, is in december begonnen met proeven met tritium (een zwaar isotoop van waterstof), ter voorbereiding van experimenten met ITER. JET-je is ongeveer eentiende van ITER.
Het is voor het eerst dat JET weer actief is sedert 1997 met een aanzienljik hoeveelheid tritium. De experimenten moeten een idee geven hoe de tokamak, de torusvormige fusiereactor, van ITER zich zal gedragen bij gelijkaardige proeven (maar dan op grotere schaal.

ITER zal in 2025 beginnen met fusiereacties op een laag vermogen. Vanaf 2035 zal de grote reactor aan de slag  gaan mengsels van deuterium (ook een waterstofisotoop) en tritium in een verhouding van 1 op 1. De laatste fusie-experimenten met tritium in de hele wereld zijn gedaan met de JET, maar daar is nooit energie mee geproduceerd.
Voor fusiereacties heb je om te beginnen gigantische hoeveelheden energie nodig alvorens daar ooit energie uit te kunnen peuren. Nu is de beste verhouding tussen energie-in en energie-uit, bereikt met de JET, nog maar maximaal 0,67 geweest (bij 1 is er een evenwicht wat je er in stopt en er uithaalt).

Heel opmerkelijk is dat de jongste generatie van fusiewetenschappers nog nooit met tritium hebben gewerkt. Alle hoop van de voorstanders van kernfusie is (dus) op het welslagen van ITER gericht. Nou ja, over een jaar of vijftien weten we meer (misschien).

Bron: Nature