In februari 1904 verscheen er een berichtje in Nature. De gebroeders Wright waren in december voorafgaand er in geslaagd met een ‘door een motor aangedreven machine’ het luchtruim te kiezen. De vlucht van een heuvel in Noord-Carolina duurde maar liefst 12 seconden. Nu hebben onderzoekers een speelgoedvliegtuigje de lucht in gekregen die drijft op een ‘ionenwolk’, waar geen bewegende delen aan te pas komen. Deze nieuwe ‘doorbraak’ in de luchtvaart duurde 8 tot 9 s.

Het (model)vliegtuigje haalde zijn energie uit batterijen. Het had een spanwijdte van 5 m en woog slechts 2,5 kg. Anders dan bij de Wrights ging er niemand mee de lucht in. Het vliegtuigje komt nauwelijks van de grond en vlieg die paar seconden in een hal van het MIT in Cambridge (VS) op nog geen halve meter hoogte. Zou dat sprongetje de aanloop zijn naar een schoner en stiller vliegtuig?
De vraag is natuurlijk of dat ooit gebeurt. Het toestelletje gebruikt ionaandrijving (elektroaerodynamica) als voortstuwing. De batterijen moeten zorgen voor een hoge spanning waardoor luchtbestanddelen ioniseren. De ‘wind’ wordt veroorzaakt doordat de ene ioniserende elktrode dunner is dan de andere, waardoor er een ionenstroom in stand wordt gehouden. Die ‘ionwind’ (of -wolk) zorgt voor de kracht die nodig is om op te stijgen en vooruit te komen. Er waren nogal wat geleerden die dat voor onmogelijk hielden.

1960

Het fenomeen ionwind werd in 1960 ontdekt, maar de meeste wetenschappers en luchtvaartdeskundigen gingen er van uit dat die nooit zo efficiënt zou kunnen zijn om een vliegtuig in de lucht te krijgen (en te houden). Onderzoekers van MIT zijn er in geslaagd een modelvliegtuigje de lucht in te krijgen aangedreven door een ionwind.Ionwolken werd een terrein van knutselaars.
De MIT-ers hebben niet alleen bewezen dat de geleerden en deskundigen ongelijk hadden, maar ook dat het rendement toeneemt met de snelheid. Dat komt doordat de ‘aandrijvende’ elektroden weinig aerodynamische weerstand hebben.

Ongetwijfeld zullen er nu meer kapers op de kust komen. Er is zorg en geestdrift. Is zo’n ‘ionvliegtuig’ niet een prachtig militair wapen: stil en zuinig(?)? O ja, die ionvliegtuigen produceren ook geen broeikasgassen. Op elk moment van de dag zijn er duizenden vliegtuigen in de lucht, 100 000 vluchten per dag waarbij vele tonnen broeikasgassen hoog in de atmosfeer worden gelost.
Voorlopig moet het ionvliegtuig nog maar bewijzen dat ionwolken niet alleen een modelvliegtuigje de lucht in kunnen krijgen, maar dat die ook lading kan meenemen (anders dan de batterijen).

Bron: Nature