Het antilichaam (eiwit) dat zowel pijn als jeuk bestrijdt
Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit zouden hebben ontdekt dat één antilichaam bij muizen pijn en jeuk blokkeert. Het antilichaam, een eiwit aangemaakt door het eigen afweersysteem, richt zich daarbij op de spanningsgevoelige natriumionkanalen in de de membranen van zenuwcellen.
Die ionkanalen regelen de in- en uitstroom van natriumionen afhankelijk van het celpotentiaal in vergelijking met de omgeving. Eén van die ionkanalen is verantwoordelijk voor het pijngevoel. Mutaties in het gen dat codeert voor het Nav1.7-kanaal verstoren de pijn’huishouding’. Dat betekent dus dat de persoon in kwestie geen pijn voelt of overgevoelig is voor pijn. Dat ionkanaal is dan een mooi doelwit om dat probleem op te lossen.
“Oorspronkelijk was ik geïnteresseerd in het isoleren van deze ionkanalen om hun structuur te bekijken”, zegt biochemicus Seok-Yong Lee van de medische opleiding van de Duke-universiteit. Daartoe ontwierp hij antilichamen om ionkanalen te ‘vangen’ zodat hij ze kon bestuderen. “Toen dacht ik: Wat als ik een antilichaam maak dat effect heeft op de werking van zo’n ionkanaal?” Lee en zijn medewerkers beproefden die truc eerst op kweekcellen die zo waren gemanipuleerd dat ze Nav1.7-kanalen aanmaakten. Het bleek dat het antilichaam er voor zorgde dat het kanaal sloot. Lee: “Omdat het antilichaam de gesloten toestand bestendigd is het kanaal minder gevoelig voor pijn.” Als dat klopt dan zouden dieren daar ook minder last van moeten hebben.
Samen met anesthesioloog en neurobioloog Ru-Rong Ji, een pijndeskundige, is hij toen aan de slag gegaan. Bij muizen lieten ze zien dat het antilichaam voor het Nav1.7-kanaal de pijnsensatie vermindert bij de diertjes. Behandelde muizen vertoonden geen tekenen van fysieke afhankelijkheid of van een verbeterde tolerantie ten opzichte van het antilichaam. Ji: “Pijn en jeuk zijn verschillende sensaties en pijn zou jeuk onderdrukken.” Het bleek de onderzoekers dat het antilichaam ook in staat was acute en blijvende jeuk te onderdrukken bij muizen. “Nu kunnen we zowel jeuk als pijn behandelen”, zegt Lee. Pijn en jeuk komen vaak samen voor in allergische huidaandoeningen. De onderzoekers proberen octrooi op hun vinding te verwerven. Dat lijkt me wat voorbarig, want eerst zullen er toch nog klinische proeven (met mensen) moeten worden gehouden, alvorens het antilichaam wordt toegelaten als geneesmiddel.
Bron: Eurekalert