De structuurformule van HMTD
Een jaar of drie vier geleden hebben ze bij allerlei veiligheidsdiensten voor grote ophef gezorgd, de als ‘bommensnuivers’ verkochte apparaten, die voornamelijk leeg bleken te zijn. Fikse oplichting, al wilden diverse opgelichten, vooral militairen, het maar steeds niet geloven. Nu komt de universiteit van Tel Aviv met het verhaal dat een door onderzoekers van die universiteit ontwikkelde snuiverchip, explosieven veel beter ‘ruikt’ dan de speciaal daarvoor opgeleide honden. Die chips zouden de gevaarlijke stoffen al bij zeer geringe concentraties kunnen waarnemen. Daarbij is het dus wel noodzakelijk dat die explosieven ‘verdampen’/damp kunnen afgeven.
De bomsnuifchip
De chip is bedacht door Fernando Patolsky van de universiteit van Tel Aviv en verder ontwikkeld door het bedrijf Tracense. Bommensnuivers zijn duur, groot en vereisen veel expertise. De nieuwe nanosnuiver is klein, goedkoop en in staat moleculen in dampvorm te detecteren die in zeer lage concentraties voorkomen (in orde van 1 op biljard deeltjes). “Deze chip met honderden supergevoelige sensoren is in staat heel lage concentraties van vluchtige explosieven te detecteren en ze te onderscheiden van andere, ongevaarlijke stoffen”, zegt Patolsky. De chip zou een ordegrootte gevoeliger zijn dan de bestaande bomsnuivers en twee tot drie ordes beter dan hondenneuzen. Dan hebben over een factor van een paar honderd.
Patolsky: “De chip komt ook geïmproviseerde explosieven op het spoor zoals TATP (triacetontriperoxide), zoals gebruikt door zelfmoordbommers in Israel en daarbuiten.” De specifieke sensoren meten de aanwezigheid van bepaalde stoffen door verandering in de elektrische geleidbaarheid. Als maar een molecuul op die specifieke sensor terechtkomt, dan slaat die al aan. “Dieren worden beïnvloed door allerlei zaken zoals stemming, gezondheid, weer enzovoort. Ze kunnen ook niet vertellen wát ze ruiken. Zo’n automatisch detectiesysteem verslaat het dierlijke met glans.”
De sensor zit nog in de fase van het prototype. Het is getest op plofstoffen als TNT (trinitrotolueen), RDX (hexahydro-1,3,5-trinitro-1,3,5-triazine) en HMX (octahydro-1,3,5,7-tetranitro-1,3,5,7-tetrazocine), die worden gebruikt in industriële en militaire toepassingen. Ook peroxideachtige explosieven zoals TATP en HMTD zijn getest. De laatste stof is vooral populair bij ‘ambachtelijke’ bommenmakers en schijnt lastig te detecteren zijn met de huidige bommensnuivers. Tracense heeft heeft ruim € 7 miljoen gestoken in de ontwikkeling en hoopt het volgend jaar het product op de markt te kunnen brengen.
Bron: Eurekalert