David Ferrucci was ooit de ‘maker’ van Watson, de ‘slimme’ computer van IBM

Ze worden tegenwoordig schandalig overbetaald, de baasjes van de grote (en minder grote bedrijven), maar het zou best wel een zo kunnen zijn dat ze hun langste tijd hebben gehad. Een van ’s werelds grootste investeringsfondsen, Bridgewater Associates, heeft een ploeg ingenieurs aan het werk gezet onder aanvoering van oud-IBM-er David Ferrucci om het beslissingsproces te automatiseren, inclusief de dingen die de baasjes normaal doen zoals mensen aannemen en ontslaan en de bedrijfsstrategie bepalen. Kunstmatige intelligentie (ki) moet tijd sparen en de menselijke emotie uit het beslissingsproces halen.
Het onderzoek wordt gedaan op verzoek van miljardair/oprichter Ray Dalio. Hij wil er voor zorgen dat zijn bedrijf zal blijven werken volgens zijn principes, ook als hij er niet meer is, zo meldt de Amerikaanse krant de Wallstreet Journal. Regeren over je sterfbed heen, heet dat.
“De rol van de meeste, overblijvende mensen in het bedrijf is niet om individuele keuzes te maken, maar om criteria te ontwerpen zodat het systeem beslissingen kan nemen en alleen ingrijpen als het niet loopt”, schrijft de krant op basis van gesprekken met vijf oude en huidige werknemers van Bridgewater.
Het bedrijf koerst al sterk op het vergaren en analyseren van gegevens. Bijeenkomsten in het bedrijf worden opgenomen en werknemers beoordelen elkaar en geven ‘stippen’. Die ‘stippen’ worden gebruikt in de ‘honkbalkaarten’ waarop de sterktes en zwaktes van de werknemers staan aangegeven. Ook moeten werknemers voor zichzelf doelen aangeven en bijhouden wat daarvan terechtkomt.
Die middelen zijn in feite een aanzet tot PriOS, een kunstmatig intelligent beslisprogramma, dat volgens Dalio binnen vijf jaar driekwart van alle managementsbeslissingen neemt. Dan gaat het om het aannemen van de juiste mensen, het beoordelen van de mogelijkheden als de meningen botsen. PriOS neemt die beslissingen gevoed door de principes van Dalio.

Niet onredelijk

“Dat is ambitieus maar niet onredelijk”, zegt David Fidler van het Instituut voor de toekomst, die zelf een systeem bouwde dat hij iCEO noemt. “Veel bedrijfsvoering is in wezen informatieverwerking, daar zijn programma’s heel goed in. Mensen hebben slechte dagen, die kleuren hun bevatting van de wereld en ze nemen andere beslissingen. In een investeringsfonds is dat wezenlijk.”
Zouden mensen opdrachten aannemen van machines? Dat weet Fidler niet. “Mensen zijn geneigd berichten die door een machine worden afgeleverd te accepteren.” Hij stelt dat in bedrijven die goed overweg kunnen met gegevens beslissingen vaak al door statistische algoritmes worden genomen. Die worden dan doorverteld door iemand die ze in een emotionele context kunnen plaatsen.”

Bankiers zullen binnen niet al te lange tijd overbodig zijn, is de gedachte, en niet alleen bankiers. Volgens een rapport van organisatieadviseur Accenture zal kunstmatige intelligentie mensen bevrijden van vervelende administratieve taken. Het bedrijf ondervroeg 1770 leidinggevenden in veertien landen om hun mening te vragen naar de invloed van ki op de werkgelegenheid.

‘Domoren’

“Ki zal uiteindelijk goedkoper, efficiënter en mogelijk onpartijdiger zijn dan mensen”, schrijven onderzoekers in Harvard Business Review. Dat zou volgens hen niet slecht zijn voor de werkgelegenheid. “Mensen kunnen zich dan richten op dingen die alleen mensen kunnen.”
Dat lijkt me nonsens en zal zeker niet voor alle mensen gelden. De ‘domoren’ vallen af en het werkt dat overblijft zal niet opwindend zijn, vrees ik, net zo min als de lopende band het werk in de fabriek boeiender heeft gemaakt.
Fidler is het ook niet eens met de Harvardonderzoekers. “Er is geen reden te geloven dat wat we nu beschouwen als strategisch of creatief niet voor een belangrijk deel kan worden overgenomen door de computer.” De mens zal de machines hooguit nog kunnen voeden met doelen (totdat ook dat niet meer nodig is). Nee, ik vrees dat we van kunstmatige intelligentie niet echt gelukkig zullen worden, om te beginnen de baasjes niet. Wij mensen zullen op zoeken moeten naar een andere levensvervulling.

Bron: the Guardian