Troep uit de oceaan

We komen om in het kunststofafval en het ziet er niet naar uit dat we daar grondig schoon schip mee kunnen maken. Volgens nieuw onderzoek zouden we als we flink ons best doen in 2040 78% van dat polymere afval kwijt kunnen zijn (ten opzichte van ‘gewoon-doorgaan’), op zijn best. Dan blijft er nog altijd 710 miljoen ton plastic troep over in oceanen en andere ecosystemen.
Richard Baily van de universiteit van Oxford vindt toch niet dat de zaak er hopeloos voor staat. Hij acht het verbieden van kunststoffen onrealistisch, maar we kunnen er veel aan doen. “Dat probleem zich jaarlijks laten verdubbelen, stel eens voor wat dat betekent voor de oceanen. Het is ondenkbaar dat we niet iets zouden proberen.”
De strijd tegen kunststoffen is volgens hem niet alleen ecologisch erg zinvol, maar ook financieel. De onderzoekers rekenden uit dat een ambitieus programma eenvijfde goedkoper is dan ‘gewoon-doorgaan’. Dé oplossing is er echter niet. “Voordat we met dit onderzoek begonnen waren we niet zeker of we ons uit de problemen konden kringlopen”, zegt de Oxfordhoogleraar. “Nu weten we dat er niet een oplossing is. We moeten alles inzetten.”

Hoewel de zaken per regio verschillen komt toch de grootste winst uit de vermindering van het gebruik, meer dan het verbeteren van de herverwerking of het afvalbeheer. Alle technieken en benaderingen die de onderzoekers bekeken bestaan al. “We hoeven niks nieuws te creêren”, zegt medeonderzoekster Winnie Lau van de Pew Charitables Trusts in Washington DC. Zo is voetbalclub Arsenal overgegaan van de weggooibekers naar de herbruikbare. Ooit zaten alle dranken en voedingsstoffen in statiegeldpotten van glas. Die verdwenen door toedoen van de grootwinkelbedrijven, want die vonden dat ‘gedoe’ met de emballage vervelend, maar het moet toch te doen zijn om dat weer in te voeren.

Het kringlopen van kunststoffen is een probleem omdat er zo veel soorten en kwaliteiten zijn. Daarbij komt dat herverwerking van polymeren de kwaliteit daarvan niet ten goede komt. Het chemisch afbreken van polymeren en weer opbouwen tot volwaardige kunststoffen is voorlopig nog veel te duur. Voorkomen is ook hier beter dan genezen.

Problemen blijven

Ondanks alle inovaties en de veranderende houding tegenover kunststoffen zullen sommige problemen blijven bestaan. Zo zijn de slijtdeeltjes van autobanden verantwoordelijk voor eenderde van de plastictroep die in de oceanen wordt gevonden. Er zijn heel veel argumenten om auto’s te verbieden. Dit is er een van.

Nu steeds meer overheden overgaan tot het verplicht dragen van mondkapjes hebben we er een nieuwe omvangrijke afvalbron bij. Volgens Baily is dat echter ook een geweldige mogelijkheid zaken op een heel andere manier aan te pakken. Ja, maar gebeurt dat ook?

Bron: New Scientist