Als ratten en ook gezonde mensen een oplossing van natriumbicarbonaat drinken dan wordt er in de maag meer zuur aangemaakt om zich voor te bereiden op de volgende hap eten. Voor de weinig bestudeerde mesotheelcellen in de milt is dat een seintje dat er geen afweerreactie nodig is. ” ‘Het is waarschijnlijk een hamburger en geen bacteriële besmetting’ is dan de boodschap”, zegt zegt onderzoeker Paul O’Connor.
Mesotheelcellen bekleden ruimtes in het lichaam zoals ons spijsverterteringskanaal, maar ook onze organen als bescherming tegen onderlinge wrijving. Ongeveer tien jaar geleden werd nog een beschermende functie van de cellen ontdekt. Ze hebben ‘vingertjes’ (microvilli) die de omgeving in de gaten houden en de organen melden als er een ‘kwaadwillende’ indringer is gesignaleerd, waarop het afweersysteem moet reageren.
Milt
Het drinken van een natrimbicarbonaatoplossing is voor de milt, een onderdeel van het afweersysteem, het sein rustig aan te doen, denken de onderzoekers. “Het bicarbonaat heeft zeker invloed op het afweersysteem en we denken dat de mesotheelcellen daarbij een rol spelen.” De ‘conversatie’ verloopt via de boodschapperstof acetylcholine en leidt tot een omgeving die ontstekingen vermindert, stellen de onderzoekers.
Ze vonden, nadat de, gezonde, proefpersonen en -dieren twee weken dagelijks hun bicarbonaatdosis hadden ingenomen, zowel in de milt als in het bloed en de nieren meer macrofagen van het M2-type verschenen, die ontstekingen verminderen. Macrofagen zijn cellen die de troep in ons lichaam opruimen zoals dode cellen. Ze komen het eerst in actie bij een immuunrespons.
De proefdieren hadden last van hoge bloeddruk en een chronische nierziekte. Dat bracht O’Connor op het idee van bakpoeder.
Nieren hebben veel functies. Zo zorgen ze dat de zuur-, kalium- en natriumconcentraties in balans blijven. Als de nier ziek is, dan kan het bloed te zuur worden en dat kan weer leiden tot hart- en vaataandoeningen of botverzwakking (osteoporose). “Daardoor faalt het hele systeem”, zegt de onderzoeker.
Proeven hebben niet alleen aangetoond dat bicarbonaat het systeem minder zuur maakt, maar dat de stof ook de ontwikkeling van de nierziekte vertraagt. De onderzoekers vroegen zich af hoe dat gebeurde en toen kwamen de antiontstekingseffecten, de vermindering van ontstekingsbevorderende M1-macrofagen en een vermeerdering van de ontstekingsremmende M2-macrofagen in beeld, het resultaat van de dagelijkse dosis ‘bakpoeder’.
Nierschade
Bij ratten met nierschade zagen de onderzoekers dezelfde reactie. Vervolgens werd besloten gezonde studenten bicarbonaatoplossing te laten drinken met hetzelfde gevolg. O’Connor: “Die verschuiving van ontstekend naar ontstekingremmend zag je overal: in de nieren, de milt en in het bloed.” Dat ontstekingsremmende effect werkte bij mensen ten minste vier uur door, bij ratten drie dagen.
De acetylcholinesignalen komen niet van het centrale zenuwstelsel (nauwkeuriger de nervus vagus of zwerfzenuw), maar van de mesotheelcellen. Daar zijn de onderzoekers vrij sterk van overtuigd. In deze werken die als een soort zenuwcellen. Als bij proefdieren de milt verwijderd werd, dan verdween het ontstekingsremmende effect. Dat gebeurde zelfs als de milt een beetje verschoven werd, zoals in operaties kan gebeuren. Het gladde mesotheeloppervlak van de milt verdween dan en de kleur veranderde.
O’Connor hoopt dat bakpoeder op mensen met een autoimmuunziekte eenzelfde effect heeft als bij ratten. “Je lost daar het probleem niet mee op maar je duwt het naar de goede kant. Het is in potentie een veilige manier om ontstekingsziektes mee te behandelen.”
Bron: EurekAlert