De Bdellovibrio bacteriovorus (onder) valt een bacterie aan (afb: Nature)

Door buitensporig gebruik van antibiotica, niet in de laatste plaats in de veehouderij, zijn steeds meer bacteriestammen ongevoelig voor antibiotica. Er is inmiddels een lichte paniek ontstaan in de geneeskunde. Er wordt gezocht naar alternatieven. Serge Mostowy van het Imperial College in Londen en medeonderzoekers hebben hun heil gezocht bij een bacterie: de bacterievretende Bdellovibrio bacteriovorus. Die kan de ziekmakende Shigella-bacterie wel opvreten, maar is dit een oplossing voor de antibioticaresistentie?

Voor het eerst zouden onderzoekers een bacterie hebben ingezet om een bacteriebesmetting te bestrijden. In dit geval ging het om de genoemde bacterievreter die bij larven van zebravisjes een multiresistente Shigella-bacterie onschadelijk moest maken. De Shigella-bacterie houdt flink huis. Jaarlijks is die verantwoordelijk voor 160 miljoen ziektegevallen en eenmiljoen doden. ‘Reizigersdiarree’ wordt door die bacterie veroorzaakt.
De Shigella-stammen die de onderzoekers in dodelijke hoeveelheden inspoten bij larven van zebravisjes, waren resistent voor de antibiotica streptomycine en carbenicilline. De Bdellovibrio-bacterie wist er wel raad mee.
Mowstowy: “Dit onderzoek toont aan wat de bacterie Bdellovibrio vermag in eendrachtige samenwerking met het afweersysteem. Het is een belangrijke mijlpaal in het onderzoek naar levende antibiotica, die in mensen en dieren gebruikt kunnen worden.”

Het bacteriële roofdier zou in staat zijn een hele reeks zogeheten gramnegatieve bacteriën in een natuurlijke omgeving te doden zoals de E. coli en Salmonella. Eerder was al aangetoond dat die bacterie ziekteverwekkers aanpakt in de maag van kippen. Medeonderzoeker Liz Sockett van de universiteit van Nottingham spreekt maar meteen weer van een doorbraak (moet je toch niet te vaak doen): “Bdellovribrio breekt de Shigellacellen en dat stimuleert de witte bloedlichaampjes (afweercellen; as). Die verdubbelen hun inspanningen met als uiteindelijk resultaat de overleving van de zebravispatiënten.” Opmerkelijk is dat de bacterievreter daar ook op eigen houtje in slaagt. Ook bij vislarfjes zonder witte bloedlichaampjes lukt het de gevaren van de besmetting te keren, alhoewel de overlevingskans van de larfjes aanzienlijk groter was als het een goed werkende afweer had.

Bron: EurekAlert