Protesten tegen de houtkap in Indonesië waar veel regenwoud teloor gaat ten behoeve van de landbouw (afb: Greenpeace)
Eenzesde van de emissies die samenhangen met het voedselpatroon van Europeanen heeft te maken met het verdwijnen van tropisch regenwoud, zo stellen onderzoekers van, onder meer, de Zweedse Chalmersuniversiteit. In twee nieuwe studies wordt een verband gelegd tussen eetpatroon van EU-bewoners en het verdwijnen van regenwoud voor de productie van voedsel. De onderzoekers baseerden hun conclusies op satellietbeelden van regenwoud, gegevens over landgebruik en internationale handelsstromen.
“Eigenlijk kun je zeggen dat Europa elk jaar grote stukken ontbossing importeert”, zegt Chalmersonderzoeker Martin Persson. “Als de EU echt haar klimaatdoelstellingen wil verwezenlijken dan moet zij strengere voorwaarden stellen aan voedselexporteurs naar de unie.”
Het verband tussen voedselproductie en ontbossing is al langer bekend. Persson en de zijnen hebben nu onderzocht welk deel van de ontbossing in de tropen het gevolg is van voedselproductie en waar die producten heen gaan.
In het eerste onderzoek is vooral gekeken naar de uitbreiding van grond voor landbouw en veeteelt die ten koste is gegaan van de regenwouden. “Meer dan de helft van de ontbossing is een gevolg van de productie van voedsel zoals vlees, sojabonen maar ook palmolie”, zegt onderzoekster Florence Pendrill. “Er is een groot verschil tussen de landen en de producten maar over het geheel genomen is de uitvoer daarvan verantwoordelijk voor een kwart van de ontbossing. Die cijfers zijn nog toegenomen in de periode die wij hebben bekeken (2010 tot 2014; as).”
Tussen 2010 en 2014 zou een netto-uitstoot van 2,9 miljard ton CO2 zijn veroorzaakt door ontbossing ten behoeve van landbouw, veeteelt en plantages. 0,9 gigaton komt op het conto van de vleesproductie. Oliezaden (onder meer palmolie en sojabonen) geproduceerd op ontboste grond waren verantwo.ordelijk voor een uitstoot van 0,6 miljard ton
Kooldioxideuitstoot
Met de hun beschikbare informatie becijferden de onderzoekers de kooldioxideuitstoot die het gevolg is van die voedselproductie en waar die producten worden geconsumeerd. Die getallen zijn vooral voor de EU van belang omdat de unie veel voedsel invoert. Daar komt bij dat de EU binnenkort met plannen komt om de ontbossing tegen te gaan.
De unie heeft al regels voor de invoer van hout en houtproducten.
Pendrill: “Nu het verband tussen voedselproductie en ontbossing duidelijker is, zouden we in de EU moeten kijken naar de mogelijkheden om soortgelijke regels op te stellen voor voedselimporten. Ontbossing zou de voedselproducent geld moeten kosten. Als je tropische landen helpt bij het beschermen van hun bossen en boeren alternatieven biedt voor ontbossing, dan kan dat grote invloed hebben.”
Hoewel, zoals gesteld, er een groot verschil is tussen de diverse EU-landen, wordt de broeikasgasuitstoot die gevolg is van de voedselproductie voor de EU-burgers voor eenzesde veroorzaakt door het kappen van tropisch regenwoud. Die broeikasgasuitstoot is hoog in vergelijking met de uitstoot veroorzaakt door voedselproductie in de EU. Voor sommige EU-landen is de invoer van emissies die samenhangt met de ontbossing meer dan de helft van de uitstoot gerelateerd aan de voedselproductie in eigen land.
Persson: “Als de EU echt iets wil doen aan de invloed op het klimaat dan is dit een belangrijke emissiebron. Hier zijn goede mogelijkheden de productie te beïnvloeden zodat je voorkomt dat die uitbreidt ten koste van regenwouden.” Hij denkt dat bij dit proces landen en internationale organisaties een grote verantwoordelijkheid hebben, maar hij denkt dat ook de verbruiker een rol kan spelen.
“De openbare mening is wezenlijk in dit verhaal, niet alleen bij het beïnvloeden van politici maar ook commercieel. Er zijn al bedrijven die hebben aangegeven de tropische regenwouden te willen beschermen door geen producten af te nemen die geteeld zijn op ontbost land. Dat komt voor een groot deel doordat de gangbare mening over de klimaatkwestie zo sterk is”, stelt Persson optimistisch.
Bron: Alpha Galileo