Er is al jaren een discussie of de Warme Golfstroom, die ervoor zorgt dat Noordwest-Europa een relatief mild klimaat heeft, verzwakt, al of niet veroorzaakt door de aardopwarming. Sommige onderzoeken kwamen zelfs tot de conclusie dat die Golfstroom juist door de klimaatverandering sterker zou worden. Nu komen twee Deense onderzoekers, de brusters Susanne en Peter Ditlevsen, dat die oceaanstroming in het midden van deze eeuw zal verdwijnen, maar het zou al in 2025 kunnen gebeuren.
Door het snelle smelten van het zee- en landijs in het Noordpoolgebied, komt er veel zoetwater in de Noordelijke IJszee terecht dat het zoutgehalte en de temperatuur van het water in de war brengt en daarmee de pompwerking van de Golfstroom (ook wel Noord-Atlantische diepwaterpomp genoemd of AMOC, een Engelse afko), waarmee de ‘aandrijving’ van de Golfstroom in het ongerede raakt.
In het zuiden van Groenland is al een gevolg van de vertraging van die Golfstroom te zien zijn, een ‘ijsbel’. Het gevolg van een afzwakkende Warme Golfstroom is een afkoeling van Noordwest-Europa en een deel van het Noordpoolgebied. Dat is al eerder in de geschiedenis van de aarde gebeurt. Deze Golfstroom is nu belangrijk voor het verdelen van de warmte.
De Ditlevsens, zus Susanne is statistica en broer Peter klimatoloog, gebruikten voor hun analyse een simpel model dat gebaseerd is op zeeoppervlaktemperaturen. Die temperaturen tussen 1870 en 2020 gebruikten ze om de indicatoren te berekenen die de veranderingen in de stroming voorspellen. Daarbij zou de Golfstroom het kantelpunt kunnen benaderen of of zelfs overschrijden, waarna herstel moeilijk of niet meer zal optreden (het klimaat kent verschillende ‘kantelpunten’ waarvan er een aantal al zou zijn gepasseerd).
In hun analyse kwamen ze tot een ineenstorting van de Warme Golfstroom ergens tussen 2025 en 2095. Ze gingen er daarbij van uit dat de broeikasgasuitstoot zou blijven stijgen zoals ze doen sedert het begin van de Industriële Revolutie.
Het laatste woord?
Of we hier in Noordwest-Europa snel te maken zullen krijgen met een koudeperiode valt niet met grote zekerheid te zeggen, maar zeker is dat de analyse van de brusters (weer) een signaal is dat we te maken krijgen met de groffe gevolgen van een door de mens veroorzaakte klimaatontwrichting. Deze analyse zal vast niet de laatste zijn, maar hebben we nog de tijd om het beter te doen?
“Het is goed mogelijk dat we al van een rots gevallen zijn maar het nog niet weten”, zegt milieuwetenschapster Hali Kilbourne van de universiteit van Maryland. “Ik vrees echt dat tegen de tijd dat dit gevestigde wetenschap is we te laat zijn om te handelen.”
Bron: New York Times