Voorspellingen opwarming klimaat volgens IPCC en het simpele model. Groen zouden de gemeten waarden zijn (afb: Science Bulletin)

De ’toegestane’ opwarming van de aarde met 2°C die de wereldpolitiek ziet als grens voor ‘veilige klimaatverandering’, ligt te hoog. Dat stellen de experts die in de jaren tachtig bij het vaststellen van de grens betrokken waren. “Twee graden is waarschijnlijk te hoog, als je rekening houdt met wat we de afgelopen tijd hebben geleerd”, stelt de Amerikaanse milieueconoom Jon Koomey, eind jaren tachtig co-auteur van het cruciale onderzoek waarop de 2°C-grens is gebaseerd. “We zouden echt moeten mikken op een lagere temperatuur, zoals 1,5 graad.”
De cruciale aanname achter het getal blijkt bij nader inzien onjuist. De warmste periode die de menselijke soort beleefde, zo’n 125 duizend jaar geleden, was maar 1 tot 1,5°C warmer. Bovendien stond de zeespiegel in die dagen veel hoger dan de opstellers van de de 2°C-grens destijds konden weten: 6 tot 9 meter. Die grens werd eind jaren tachtig door een vijftienkoppige werkgroep vastgesteld als ruwe indicatie van hoeveel de wereld kan opwarmen voordat er echt grote veranderingen plaatsvinden. In de jaren daarop werd die waarde steeds meer door beleidsmakers als doel gezien. De grens vormt het fundament waarop ook de komende klimaattop in Parijs voortbouwt. Er zijn zelfs geleerden die beweren dat die 2°C-grens niet haalbaar meer is.

Met de kennis van nu zou hetzelfde onderzoek als destijds een lagere grens opleveren, stellen alle betrokkenen. Nieuw is ook het inzicht dat de ijskappen kwetsbaarder zijn dan men 25 jaar geleden dacht te weten. Tegenwoordig nemen onderzoekers aan dat de Groenlandse ijskap misschien al instabiel wordt bij één graad opwarming, in plaats van bij twee. In een kritisch rapport stelden 70 experts in de aanloop naar de klimaattop van Parijs ook al dat 2°C meer teweegbrengt dan beleidsmakers aannemen.  “Het heeft verrassend weinig aandacht gehad”, aldus Stefan Rahmstorf, hoofd aardsysteemanalyse van het Potsdam-instituut voor klimaatonderzork. “En dat terwijl dit toch de belangrijkste officiële wetenschappelijke bijdrage is voor Parijs.” Er zijn stemmen die beweren dat die 2°C-grens beter is dan niks. “De grens is weliswaar wetenschappelijk gezien betrekkelijk willekeurig, maar zonder een houvast begin je niets in de politiek”, aldus klimaatadviseur Leo Meyer, die destijds betrokken was bij de vaststelling van de grens.

Bron: de Volkskrant