Bij de herhaling van psychologisch onderzoek is nauwkeurige replicatie vaak lastig.

Natuurwetenschappers kijken nogal eens met enig dédain naar de verrichtingen van hun alfa- en gamma-collega’s: geen wetenschap want moeilijk kwantificeerbaar, dus vooral een botsing van meningen, iets in die ordegrootte. Die houding lijkt gerechtvaardigd te worden door replicatie van een aantal aloude onderzoeken in de psychologie, waarbij de nieuwe uitkomsten nogal eens afwijken van de oude.
Het begon allemaal met  een speciale uitgave van het blad Social Psychology, waarin alle artikelen verslagen van replicaties van ouder onderzoek waren. Een van die artikelen ging over een onderzoek uit 2008 naar het effect van netheid op morele opvattingen. De onderzoekers bleken de oorspronkelijke uitkomsten niet te kunnen repliceren. Daarop klom een van de oorspronkelijke onderzoekers in de pen. Hij had zo zijn twijfels over de uitvoering van dat nieuwe onderzoek.
Replicatie is natuurlijk een goede zaak en de redactie van het blad publiceerde alle relevante correspondentie die zij had binnengekregen. Zo hoort wetenschap bedreven te worden: objectief, collegiaal en open.
Niet iedereen is daar echter van overtuigd en zo’n replicatie kan makkelijk leiden tot een stammenstrijd, waarbij ook scherp op de onderzoeker wordt gespeeld. Goed onderzoek moet, uiteraard, bestand zijn tegen replicatie, maar vooral in de veel lastiger, mensgebonden onderzoeksgebieden als psychologie en sociologie (maar ook economie) zijn de omstandigheden niet altijd even goed in de hand te houden. Het niet kunnen repliceren betekent niet meteen dat het oorspronkelijke onderzoek onzin of, erger nog, fraude was/is.
Volgens de Guardian-scribent Pete Etchells, een biologisch psycholoog, zouden om dat hele proces goed te laten verlopen twee dingen moeten gebeuren. Ten eerste zouden de onderzoekers moeten accepteren dat replicatie een normaal onderdeel van de wetenschapsbeoefening is. Ten tweede dat kritiek daar bij hoort. Etchells, de werkt aan de universiteit van Bath (Eng), heeft het uitdrukkelijk over de psychologie. En natuurlijk is ook deze ‘nieuwe’ benadering voor hem weer even opwindend. Merkwaardig, die psychologen moeten op het gebied van wetenschap bedrijven kennelijk nog een hoop basale, grotemensendingen leren.

Bron: the Guardian