Meer koolstof in de bodem leidt tot hogere opbrengsten in de landbouw

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Bonn (D) denken dat de bodem een belangrijke rol kan spelen bij het afwenden van een klimaatramp (voor mensen en andere levende organismen, niet voor de aarde). Als van de mogelijkheden van de bodem effectief gebruik gemaakt zou kunnen worden zou dat de broeikasgasuitstoot aanzienlijk kunnen verminderen, denken de onderzoekers, terwijl de oogsten daar wel bij zouden varen. Wat wil je nog meer?
Tijdens het baanbrekende (?) klimaatcongres in december 2015 in Parijs, werd ook het zogeheten 4-pro-1000-initiatief geboren. Als je jaarlijks viermiljard ton kooldioxide in de bodem kon krijgen, dan zou het koolstofgehalte van de bodem met 4 promille (4 per duizend) stijgen. Die viermiljard ton zou dan de hoeveelheid zijn die we nu nog per jaar de atmosfeer in sturen. M.a.w: de bodem is een gigantische CO₂-bergplaats. Waarom zouden we daar geen gebruik van maken?
“Die 4 promille is waarschijnlijk wat te optimistisch”, zegt Wulf Amelung van de universiteit van Bonn, “maar eenderde daarvan moet haalbaar zijn.” Dat is mooi, maar sedert 2015 is op dit terrein nauwelijks iets gebeurd (op andere terreinen ook niet echt, maar gelukkig was er het coronavirus). Amelung wil met collega’s uit China, Amerika, Australië en Europa deze strategie stevig op de klimaatkaart zetten.

Er is een hele serie simpele maatregelen om de hoeveelheid koolstof in de bodem te verhogen, zoals het bedekken van de landbouwgrond met oogstresten. De belangrijkste methode is echter het intensiveren van de begroeiing (met een hogere opbrengst tot gevolg). Dat kan door kalk toe te voegen aan zure bodems, door de bemesting af te stemmen op de behoefte en door de juiste bewatering. Amelung: “Hoe meer er op de bodem groeit hoe beter dat is voor de doorworteling. Sterk vertakte wortels slaan veel koolstof op.”
Daar komt bij dat organische stoffen essentiële voedingsstoffen bevatten voor de groei en de uiteindelijke opbrengst. De onderzoeker stelt met deze strategie twee belangrijke doelen te willen combineren: klimaatbescherming en voedselvoorziening.

Ambitieus

De maatregelen kunnen simpel zijn maar dat betekent niet dat de uitvoering ervan ook eenvoudig is. Dat vergt maatwerk. Amelung: “Op rijstvelden in Azië heb je een andere aanpak nodig dan op de korenvelden in Duitsland.” Het is ook het beste met die landbouwgronden te beginnen die zijn uitgeput, waar veel koolstof is verdwenen. Daar zal toevoeging van koolstof ook het effectiefst zijn.
Het vervelende is dan weer dat de kennis van de toestand van de bodem nogal wat gaten vertoont. Daar zal volgens de onderzoeksgroep met verstand aan gewerkt moeten worden, om zo te vermijden dat er domme dingen gebeuren (zie ook het verhaal over het groene EU-akkoord). Lijkt me een prima plan, maar zal dat idee nu wel aanslaan? Veel overheden zijn toch vooral bezig met het moeizaam laveren in een crisis die veroorzaakt is door een minuscuul organisme…

Bron: Alpha Galileo