Glucosamine (groen) op een deel van de Mac-1-receptor (afb: Nature)

Amerikaanse onderzoekers zeggen een middel te hebben ontwikkeld dat bloedstolsels verwijdert, maar dat niet het risico van bloedingen verhoogt, zoals nu het geval is met antistollingsmiddelen. Dat zou teweeg te brengen zijn met een antilichaam of met het molecuul glucosamine, die de wisselwerking tussen twee receptoren blokkeren (met voornoemd effect)

Cruciaal bij deze ontwikkeling is de ontdekking van een tot nog toe onbekende receptorinteractie. Als die receptoren met bepaalde verbindingen wordt ‘gemanipuleerd’, zouden er geen bloedstolsels ontstaan. “We hebben een nieuw trombosemechanisme gevonden dat het risico van bloedingen niet vergroot”, zegt cardioloog Daniel Simon van het academisch ziekenhuis in Cleveland.  “Onze ontdekking maakt het mogelijk een nieuwe weg te bewandelen om bloedstolsels te verwijderen, maar die niet het natuurlijke proces beïnvloedt om bloedingen te stoppen, de hemostase (waar stolling een onderdeel van is; as).”

De nieuwe aanpak concentreert zich op eiwitreceptoren die een rol spelen bij reacties van cellen op ontsteking en stolling. De Mac-1-receptor bevindt zich op bloedcellen die naar verwondingen worden gestuurd. De GPIbα-receptor bevindt zich op het membraan van bloedplaatjes die stolsels vormen.
Als de receptoren wisselwerken, dan worden er diverse signalen verstuurd die zowel de ontsteking als stolling versterken. Mac-1 die zich aan GPIbα bindt zou zich voordoen bij ontstekingen bij nierziektes, vasculitis en multiple sclerose. De onderzoekers zagen dat die wisselwerking bij proefdieren (muizen) leidde tot grote en kleinere stolsels. Die kunnen worden voorkomen door een antilichaam of een nieuw klein molecuul (glucoseamine) dat aan de Mac-1-receptor bindt.

Geen stolsels

Muisjes die genetisch zo waren veranderd dat ze de Mac-1- of de GPIbα-receptor ontbeerden vertoonden een vertraagde stolling als reactie op een verwonding. Muisjes die het bewuste antilichaam of glucosamine kregen toegediend vormden ook geen stolsels die aanleiding kunnen geven tot een beroerte of hartaanval.

Het duo Mac-1-GPIbα blijkt nodig voor de schadelijke stolsels, maar het blokkeren van de wisselwerking tussen de twee receptoren had geen nadelig effect op de reactie op verwondingen.
“De huidige antistollingsmiddelen zijn weliswaar effectief in het verminderen van hartaanvallen en beroertes, maar ook betrokken bij toegenomen bloedingen”, zegt Simon. “We hebben geleerd dat bloedingen als het om prognoses gaat net zo slecht zijn als hartaanvallen of beroertes.” De onderzoekers storten zich nu op de vervolmaking van hun product en het ziet er naar uit dat de commercialisering al in gang is gezet. Glucosamine is overigens geen bijzonder product, dus hoe die Amerikanen dat aanpakken…?

Bron: EurekAlert