Al zo’n twintig jaar krimpt de Jakobshavngletsjer op Groenland, maar nu schijnt die voor het eerst weer dikker geworden te zijn.
Er zijn in de loop van die jaren al talloze ijsbergen aan die gletsjer ontsproten. Een daarvan zou tot de ondergang van de Titanic in 1912 hebben geleid. De gletsjer is gigantisch, zo’n 7% van het Groenlandse ijs. De afgelopen twintig jaar smelt de ijsloop in snel tempo, sneller dan welke ander gletsjer.
De Amerikaanse ruimteorganisatie NASA kwam onlangs met het verrassende nieuws dat de gletsjer minder snel stroomt en zelfs weer aangroeit. In plaats dat de gletsjer zich steeds meer landinwaarts terugtrekt, beweegt die zich nu weer in de richting van de zee. Dat betekent niet het eind van de problemen, waarschuwen de onderzoekers. De gletsjersmelt draagt nog steeds bij aan de zeespiegelstijging, maar minder dan tot voor kort.
“In het begin konden we het niet geloven”, zei Ala Khazendar van de NASA. “We gingen er van uit dat het door zou gaan als de laatste twintig jaar.”

Zeestroming

De NASA-onderzoekers denken dat die verandering te maken heeft een veranderde zeestroming, waardoor het water ter plekke in temperatuur is gedaald. De zogeheten Noordatlantische oscillering heeft het koude water in beweging gebracht, waardoor de luchtdruk verandert tussen Groenland en de Azoren. Daardoor wordt de noordelijke oceaan in perioden van vijf tot twintig jaar afwisselend afgekoeld of opgewarmd. Het lijkt er op dat de hele Atlantische Oceaan koeler is geworden.
Ook het water aan de zuidwestkust van het eiland is kouder geworden sinds 2016. Tussen 2013 en 2016 daalde de temperatuur in de buurt van de gletsjer met 1°C. Dat zal niet de redding van de gletsjer zijn. Als die oscillering weer omdraait en de oceaan opwarmt gaat de ijssmelt weer ‘vrolijk’ door. “Op de lange duur warmt de oceaan op en dat heeft zo’n grote invloed op de gletsjer. Dat is geen goed teken voor de ijslaag op Groenland”, zegt NASA-onderzoeker Josh Willis.

De NASA houdt de Jakobshavngletsjer al jaren in het oog. De organisatie gaat er van uit dat het snelle krimpen in de jaren nul is begonnen. Destijds brak drijfijs af. Dat drijfijs vertraagt in feite de snelheid waarmee de gletsjer stroomt. Als dat zeeijs ontbreekt dan stroomt de gletsjer veel sneller. Tussen 2013 en 2016 verloor de gletsjer een ijslaag van zo’n 152 m dikte.

Bron: der Spiegel</em>