Kristyn Vitale met Carl

Het is een regelmatig terugkerende discussie tussen honden- en kattenliefhebbers: honden zijn veel slimmer dan katten. Is dat ook zo? Dat lijkt reuze tegen te vallen. Als een mens ergens met een vinger naar wijst dan is het de bedoeling dat je in de richting kijkt waar die vinger heen wijst. Peuters begrijpen dat moeiteloos, maar chimpansees snappen er niks van. Honden wel. En katten? Die ook, blijkt. Probleem met katten is dat ze lastig te bestuderen zijn. Ze verliezen hun belangstelling en of lopen gewoon weg. Dat vind ik nu juist een teken van intelligentie…..
Carl was een zwerver die onderdak vond bij Kristyn Vitale, onderzoekster bij de universiteit van Oregon. Ze is kattenliefhebster en gaat met hem experimenteren. Een studente houdt Carl vast.  Voor Vitale staan twee omgekeerde schaaltjes. ‘Carl’ roept ze en ze wijst naar een van de twee schaaltjes.
Peuters begrijpen zo’n gebaar meteen, maar chimpansees snappen er helemaal niks van. Honden hebben er ook geen problemen mee. Katten, van nature solitair levend, zouden er niks van snappen, maar Carl loopt recht op het schaaltjes af dat Vitale heeft aangewezen. “Goed gedaan”, kirt die.
Carl is geen uitzondering blijkt uit de onderzoeken die zo hier en daar worden uitgevoerd. Honden zijn veel beter bestudeerd en zijn ook makkelijker te bestuderen. De kat werd in dit opzicht erg stiefmoederlijk bedeeld omdat die zo’n lastige klant is (of waarom dan ook).
In 1996 kwamen onderzoekers er achter dat honden geen problemen hadden met het ontcijferen van gebaren van hun baasje. In 2004 waren daar al zo’n twintig onderzoeken naar gedaan. Naar de vaardigheden van katten werd niet omgekeken. “We weten meer van hoe wolven denken (dan van katten;as)”, zegt de Hongaar Adám Miklósi, een van de diergedragonderzoekers die er achter kwamen dat honden geen problemen hadden met de wijstest.
Inmiddels worden er meer gedaan, onder meer door Vitale. Zij vroeg zich af waarom er zo weinig wetenschappers naar katten omkeken. Zelf heeft ze vier katten thuis. Ze is begonnen aan de universiteit met kattenklasjes om ze te leren omgaan met vreemden en ook andere katten. Het bleek dat katten het liefst communiceren over eten en speeltjes. Dit jaar kwamen zij met haar baas (Udell) tot de conclusie dat katten meer tijd met mensen doorbrengen die ook aandacht voor hen hebben.

Emoties

In 2015 toonden Italiaanse onderzoekers aan dat katten reageren op menselijke emoties, net als honden. Kattenliefhebbers wisten dat al lang, maar dat was nooit wetenschappelijk aangetoond. Ondertussen heeft Péter Pongrácz, een collega van Miklósi, het voor de katten nog een stukje moeilijker gemaakt. De onderzoekers wezen nu niet, maar keken een bepaalde richting op. Net als honden volgde zo’n 70% van de proefkatten de kijkrichting. De meeste dieren kijken niet naar elkaar en als ze dat dan is dat vaak een veeg teken. Pongrácz vindt het zeer opmerkelijk dat katten, net als mensen, ergens naar kijken om informatie te delen. “Dat toont aan dat katten in staat zijn tot complexe communicatie met mensen.”
Het klopt volgens Miklósi dat katten in sociale-intelligentietests slechter presteren dan honden, maar hij denkt dat dat kan liggen aan de onbekende omgeving en/of onbekende mensen. Opmerkelijk is dat sommige katten die tests wel doorstaan/volbrengen. “Ik denk als je een kalme, goed gesocialiseerde kat neemt, dat die net als een hond zal presteren.”

Het probleem met katten is, is dat ze een stuk minder ‘gezeggenlijk’ zijn dan honden. Ook als katten in hun eigen omgeving worden getest hebben ze de neiging om ‘m te smeren of vertonen ander onhebbelijk gedrag. Miklósi: “Als je het resultaat wilt hebben van een kat, dan moet je er drie testen.” Dat weerhoudt nogal wat onderzoekers. Pongrácz heeft zijn laatste kattenstudie (die met de kijkaanwijzing) uit eigen zak betaald.
Vitales beurs loopt in oktober af en wie wil er betalen voor studie aan katten? Zelfs de Japanse onderzoekers die onlangs aantoonden dat katten naar hun naam luisteren ook als die door vreemden werden uitgesproken, vrezen geen fondsen te krijgen om meer onderzoek te doen naar het gedrag van die eigenheimers (= katten).

Bron: Science