Een kweek van de Klebsiella pneumoniae (afb: WikiMedia Commons)

Vooral in ziekenhuizen huizen bacteriën die bestand zijn tegen alle antibiotica. De wereldgezond-heidsorganisatie (WGO) ziet dat (uiteraard) als een groot gevaar en heeft nu een plan ontwikkeld om dat mondiale gevaar af te wenden. Dat plan verandert overigens niet aan de resistentie van steeds meer bacteriestammen!
Steeds meer bacteriën zijn resistent tegen antibiotica. Het is zelfs zo dat van een wereldwijde crisis gesproken wordt. “De antibioticaresistentie dreigt honderd jaar medische vooruitgang teniet te doen”, zegt WGO-directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus in Genève. Het is een van de dringendste opgaven in de gezondheidszorg daar een oplossing voor te vinden, stelt hij.
Om een begin met die oplossing te maken heeft de WGO de antibiotica in drie klassen ingedeeld. In de eerste klasse bevinden zich antibiotica die bij ernstige ontstekingen moeten worden gebruikt. Klasse twee gaat om antibiotica die alleen bij bepaalde ontstekingen moeten worden toegediend en tot klasse drie behoren de bacteriedodende middelen die alleen in uiterste gevallen van levensbedreigende ziekten zouden mogen worden gebruikt.
Klasse een omvat middelen die specifiek bij bepaalde organismen werkzaam zijn, geen breedspectrumantibiotica dus. Die zijn vooral te vinden in klasse twee en drie. Daar zouden artsen heel zuinig mee moeten omgaan, vindt de WGO. Zo zouden de risico’s op antibioticaresistentie verkleind worden, denkt de VN-organisatie.

Vaak onterecht gebruikt

Dat bacteriën ongevoeligheid ontwikkelen voor antibiotica is een natuurlijk proces. Dat proces wordt versneld doordat artsen veel te snel naar deze middelen grijpen. Ook het preventieve gebruik van antibiotica in de veehouderij doet daar geen goed aan.
Inmiddels hebben zich al bacteriestammen ontwikkeld die door geen enkel antibioticum meer te bestrijden zijn. Patiënten die met die multiresistente micro-organismen besmet zijn hebben een groot probleem.
Dat is niet in de laatste plaats te wijten aan het gemakzuchtig voorschrijven van die middelen. Volgens de WGO zou in veel landen meer dan de helft van de antibiotica onterecht zijn voorgeschreven. Hoewel antibiotica alleen tegen bacteriën werken worden ze vaak ook voorgeschreven bij virusinfecties zoals griep. Ook worden vaak breedspectrumantibiotica ingezet waar gespecialiseerde bacteriedoders veel beter zouden zijn.

Vooral de toenemende resistentie van bacteriesoorten als Acinetobacter, Escherichia coli en Klebsiella pneumoniae, die vaak in ziekenhuizen voorkoemen, baart grote zorgen. Besmetting met die bacteriën kan leiden tot longontsteking, bloedvergiftiging (scepsis) of wondontsteking.
De (=mijn) vraag is natuurlijk wat dit plan doet tegen de (multi)resistentie van bacteriën. Die multiresistente bacteriën zullen zich onbelemmerd delen en er zullen andere antibacteriële wapens gevonden moeten worden waar wij (inclusief boeren en artsen) heel prudent mee om moeten gaan. Een antibioticum is geen asperientje.

Bron: der Spiegel