Bij een synaps verzorgen de neurotransmitters voor het overbrengen van het signaal van de ene hersencel op de andere (afb: WIki Commons)
Mensen die ouder worden krijgen steeds meer moeite om dingen te onthouden of iets nieuws te leren. Onderzoekers rond Nick Hartell van de universiteit van Leicester denken te weten hoe dat komt: een verhoogde calciumconcentratie rond de synapsen, de verbindingen tussen de hersencellen. Als die calciumconcentratie in de hersens van bij jonge muisjes werd verhoogd ‘verouderden’ die.
Het meeste onderzoek dat op dit terrein plaatsvindt is gericht op de postsynaptische cellen, de cellen die de signaalmoleculen ontvangen. Dat zou komen omdat het meten van calcium-ionen in de presynaptische cellen uitzonderlijk moeilijk zou zijn.
Die uitdaging gingen de onderzoekers aan. Ze kweekten muisjes die een lichtgevend eiwit produceerden in afhankelijkheid van de calciumconcentratie. Ze richten zich daarbij op de hippocampus, het ‘zeepaardje’ in de hersens die van groot belang is voor geheugen en leervermogen.
Met doolhoven en objectherkenningsproeven testten ze de cognitieve vaardigheden van ‘lichtgevende’ muisjes van zes, twaalf, achttien en vierentwintig maanden. Er bleek een duidelijke relatie te bestaan tussen die vaardigheden en de presynaptische calciumwaarden. Oudere muisjes deden het slechter. Daar gaan processen fout die de calciumconcentratie binnen de perken moeten houden. Daardoor ontstaat er een overmaat aan calcium in de presynaptische in de hippocampus.
Ook slechter
Als bij jonge muisjes het calciumgehalte in de presynaptische ruimte in de hersentjes werd verhoogd, dan veranderden de synaptische eigenschappen waardoor die zich meer gingen gedragen als oudere muisjes. Het omgekeerde bleek ook waar te zijn: het verlagen van de calciumconcentratie in de presynaptische ruimte in hersencellen van oude muisjes (met 18 maanden ben je al heel oud) verjongden de synapsen. De onderzoekers denken dat dit resultaat mogelijk grote betekenis heeft voor mensen, maar het probleem is natuurlijk hoe je die calciumconcentratie op het gewenste niveau houdt.
Mij (maar ik ben een leek op alle gebied) lijkt dat niet makkelijk. Als ik het goed begrijp hebben de muisjes bij het laatste experiment het leven moeten laten. Die laatste veranderingen werden gemeten bij hersenplakjes van de, inmiddels overleden, muisjes.
Bron: Alpha Galileo