Jeroen van den Bergh (afb: UAB)

Milieuonderzoekers van de autonome universiteit van Barcelona stellen dat veel klimaatafspraken die in Parijs in december 2015 zijn gemaakt minder ambitieus zijn dan ze lijken. Dat betekent dat ze ontoereikend zijn om de afgesproken klimaatdoelstellingen te verwezenlijken. Een commissie van prominenten, waaronder oud-VN-baas Ban Ki-Moon, denkt dat klimaatinvesteringen veel geld opleveren, maar die commissie houdt zich niet direct bezig met het tegengaan van de klimaatverandering.In Parijs hebben de rond 200 landen die de wereld telt eind 2015 hun nationale bijdragen gepresenteerd om de broeikasgasuitstoot te reduceren. “Het klimaatakkoord in Parijs was een stap in de goede richting”, zegt  Lewis King, een van de onderzoekers, “maar in de huidige vorm zijn die afspraken op zijn best ontoereikend en op zijn slechtst totaal ineffectief.”
De onderzoekers keken naar de duidelijkheid en de consistentie van de aangeboden nationale maatregelen. Volgens hoogleraar Jeroen van den Bergh zijn de gepresenteerde plannen onvoldoende om de 2°C-doelstelling te verwezenlijken.

Effect ingediende klimaatplannen. Groen is verminderring. De rest levert geen vermindering maar meestal zelfs groei van de uitstoot op (afb: UAB)

Om een vergelijking tussen de diverse plannen te kunnen maken werden die eerst gecategoriseerd en gestandaardiseerd. De onderzoekers onderscheidden vier categorieën maatregelen:
1) Maatregelen tot absolute vermindering van de uitstoot voor een bepaald jaar met een percentage vermindering ten opzichte van een uitgangsjaar
2) Maatregelen die een procentuele vermindering aangeven ten opzichte van ongeremd doorgaan
3) Maatregelen die leiden tot vermindering gerelateerd aan het binnenlands brutoproduct in vergelijking met een uitgangsjaar
4) Projecten die geen emissiedoelstelling vermelden.
Die aangekondigde maatregelen en projecten per land werden verdisconteerd met de grootte van het land en de broeikasgasuitstoot per inwoner. De plannen in categorie 1 waren, geen wonder, het ambitieust, maar die in de drie andere categorieën zouden zelfs kunnen leiden tot toename van de uitstoot met 29 tot 53%, oordeelden de onderzoekers. Alleen landen in Noord-Amerika (ook het land van Trump?) en de EU mikte op reële vermindering van de uitstoot. De onderzoekers verwachten met de plannen die gepresenteerd zijn dat de uitstoot in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Zuid-Azië aanzienlijk zal stijgen.

Ondoorzichtig

Van den Bergh stelt dat met de plannen die er nu liggen het lastig is om absolute uitspraken te doen. Zo hebben Rusland, India en Pakistan, om maar wat voorbeelden te noemen, het alleen over relatieve verminderingen. Dat zou per saldo neerkomen op een aanzienlijke stijging van de uitstoot in 2030. Wat wordt gepresenteerd als vermindering is dan in feite een groei en daar is de wereld niet bij gebaat. De onderzoekers vinden dat het publiek het recht heeft te weten wat de landen er echt aan doen in termen van uitstootvermindering, absoluut en niet relatief.

De aangeboden plannen zijn vaak niet doorzichtig en consistent en de onderzoekers raden de betrokken landen aan daar duidelijkheid in te scheppen. Dat zou volgens hen eenvoudig te doen zijn door de emissiedoelstellingen te vergelijken met de emissie in een uitgangsjaar. Dat zou kunnen helpen om ambitieuzere en duidelijker plannen te maken, maar ook kunnen voorkomen dat het probleem (is de broeikasgasuitstoot) wordt verplaatst van het ene naar het andere land.

1,5 biljoen

Inmiddels heeft een wereldcommissie voor aanpassing onder leiding van oud VN-baas Ban Ki-Moon een plan bekend gemaakt om 1,5 biljoen euro te investeren in aanpassingsmaatregelen. Die investering zou zich rap terugverdienen zegt de commissie van 34 prominenten waaronder de onvermijdelijk Bill Gates.
Opmerkelijk is dat de 34 inderdaad, zoals de naam van de commissie suggereert, vooral gericht zijn op aanpassing aan de klimaatverandering: het aanleggen van waarschuwingssystemen, het verbeteren van de infrastructuur (met, onder meer, witschilderen van de daken), het aanpassen van de landbouw door droogteresistente gewassen te gaan kweken en het beschermen van de waterbronnen. Eigenlijk het enige project wat helpt de klimaatverandering tegen te gaan, zoals de BBC het presenteert, is de aanleg en bescherming van mangrovebossen. Al die activiteiten lijken voorschotten op de komende VN-klimaattop, waar nu eindelijk eens spijkers met koppen geslagen moeten worden…

Bron: Alpha Galileo