Spinzijde hoeft niet per se door spinnen of zijderupsen te worden geproduceerd (afb: Eeva Suorlahti)

Kunststoffen (polymere materialen) zitten in het verdomhoekje. Niet omdat het slechte materialen zijn, maar juist omdat ze te goed zijn. Dat heeft met het domme gebruik van die materialen te maken: je moet geen duurzame (= moeilijk afbreekbare) materialen gebruiken voor wegwerpproducten zoals verpakkingsmaterialen. In Finland aan de Aalto-universiteit en bij onderzoeksorganisatie VTT denken ze een goed alternatief voor synthetische materialen gevonden te hebben: zijdedraad van spinnen en berkenhoutvezels. Die ‘nieuwe’ kunststof zou sterk, stijf  en taai zijn. Grote vraag is natuurlijk: wat doe je er mee? De onderzoekers zien toepassingen in de medische, de textiel- maar ook in de verpakkingssector. Tja.
Volgens Markus Linder van de Aalto-universiteit biedt de natuur grote mogelijkheden om nieuwe materialen te ontwikkelen, zoals cellulose en zijde. Het grote voordeel is dat die stoffen afbreekbaar zijn, maar dat is voor sommige toepassingen ook weer een nadeel. “Onze onderzoekers moeten wel in staat zijn die natuurlijke eigenschappen te reproduceren.”
“Wij gebruikten berkenpulp waarvan we cellulosenanovezeltjes van maakten en legden die in een richting in een mal. Vervolgens voegden we een lijmende spinzijdematrix toe”, zegt onderzoeker Mohammadi Pezhman van VTT.

Bacteriën

Zijde is een natuurlijk eiwit dat wordt aangemaakt door zijderupsen, maar ook door spinnen voor hun web. De Finnen gebruikten voor hun onderzoek geen natuurlijke spinzijde maar zijde die wordt gemaakt door een genetisch veranderde bacterie. Linder: “Deze zijde is chemische dezelfde als in die in een spinnenweb.”
De onderzoekers halen dan hun inspiratie wel uit de natuur, maar dat betekent niet dat ze daar niet aan gaan sleutelen. Pezhman: “In de toekomst kunnen we soortgelijke composieten maken met iets andere bouwstenen en daardoor andere eigenschappen voor andere toepassingen. We werken nu aan composieten voor implantaten, met een hoge slagvastheid en meer.”

Bron: EurekAlert