Volgens het Europese milieuagentschap hebben de EU-landen in 2018 gezamenlijk 2% minder uitgestoten dan in het voorgaande jaar, maar er zal harder aan getrokken moeten worden om de klimaatdoelen in 2030 te halen (30% verlaging broeikasgasuitstoot ten opzichte van 1990). Het Nederlandse Planbureau voor de Leefomgeving heeft becijferd dat het onwaarschijnlijk is dat Nederland de ‘Urgenda’-doelstellingen voor 2030 gaat halen (-49%). Ook is uiterst onwaarschijnlijk dat Nederland het volgend jaar op -25% uit komt, zoals het Urgenda-arrest voorschrijft. Op zijn best komt Nederland in 2030 uit op een vermindering van 43 tot 48%, aldus het PBL (pdf-bestand). Het planbureau schat in dat er met het huidige nationale klimaatakkoord wel meer vermindering is te realiseren dan met het concept-akkoord.
“Ondanks een groter effect van het klimaatakkoord ligt het klimaatdoel verder weg dan eerder werd geraamd op grond van het ontwerpakkoord”, schrijft het PBL. Het planbureau schat dat de broeikasgasuitstoot van Nederland hoger zal zijn dan eerder getaxeerd. “Dat betekent per saldo”, schrijft het PBL, “een tegenvaller die groter is dan het effect van het klimaatakkoord ten opzichte van het ontwerpakkoord.” Dit komt door de actualisatie van de verwachte Nederlandse broeikasgasuitstoot.
De kosten van het klimaatakkoord zullen wat hoger zijn dan voor het ontwerpakkoord, maar we praten dan toch nog maar over enkele tienden van procenten van het bruto binnenlandse product in 2030.
Zorgen
Het planbureau maakt zich zorgen over wat er na 2030 gaat gebeuren. Het huidige klimaatakkoord richt zich volgens het PBL sterk op het halen van de reductie van 49% in 2030, maar biedt nog weinig voor een verdergaande terugdringing. Er zullen dan rigoreuze maatregelen genomen moeten worden die onze huidige verspillende manier van leven aanzienlijk zullen veranderen. In 2050 zal de uitstoot terug moeten naar nul en het PBL voorziet dat dat een veel grotere (“enorme”) inspanning vergt dan de nu voorgenomen (bijna)halvering.
Ook het Europees milieuagentschap voorziet problemen voor het behalen van de klimaatdoelen in de unie. De 20% reductie in 2020 zal gehaald worden (‘we’ zitten nu op -23,2%), maar volgens het EU-agentschap zal de Europese ambitie om een reductie van 40% te bewerkstelligen niet worden gehaald. Het EMA schat dat de teller zal blijven steken op -30% met het huidige beleid.
Als het voorgenomen beleid wordt gehanteerd dan komt de EU in 2030 uit op een reductie van 36%, verwacht het agentschap. Volgens het rapport zouden alleen Griekenland, Portugal en Zweden hun 2030-doelen halen met hun huidige en geplande maatregelen. Zeven andere lidstaten, waaronder België, denken hun doelstellingen te kunnen halen met extra beleid.
Vervoerssector
Het grote probleem is de vervoerssector, maar in feite al het autoverkeer. Nederland – en met name Rutte III – heeft niet door of, waarschijnlijker, wil niet doorhebben dat we het autogebruik stevig aan banden moeten leggen. Dat moet niet alleen gebeuren om de klimaatdoelen te halen, maar ook om andere verwoestende gevolgen van het autodom teniet te doen. Al jaren sterven er honderden mensen vooral en raken duizenden mensen ernstig gewond door (vooral) het autoverkeer en worden vele vierkante kilometer kostbare ruimte opgeofferd aan de Heilige Koe. Daar komt bij dat de autoverkoop weer schijnt aan te trekken, waarbij vooral ‘gewichtige’ auto’s favoriet zijn. De Nederlandse regering doet of haar neus bloedt en met haar een groot deel van de bevolking. Zelfs een (weer) terug brengen van de maximumsnelheid is al een (politiek) hachelijk thema
Rutte kan wel op zijn buik schrijven dat Nederland de door Urgenda geëiste doelstelling voor volgend jaar zal halen. In reactie op een PBL-oordeel kondigde het kabinet in juni extra maatregelen aan om het Urgenda-doel dichterbij te brengen. Met die extra maatregelen, waaronder het vervroegd sluiten van de kolencentrale Hemweg in Amsterdam, kan het kabinet – naar eigen zeggen – in 2020 ongeveer 4 megaton CO2 besparen. Dat is zeer waarschijnlijk niet genoeg, want het PBL schreef begin dit jaar dat het kabinet minstens 9 megaton CO2 tekort kwam om in 2020 op -25% uit te komen. Het is, mij althans, niet duidelijk wat dat voor een gevolgen zal hebben voor de overheid. Gevangenisstraf?
Bronnen: de Morgen, Volkskrant, ABC News