Commentaar as
Grootste oliereservoir in dertig jaar in Mexico ontdekt, meldt der Spiegel monter, alsof we niet als de wiedeweerga van de rotzooi moet zien af te komen. Onze grootste zorg de komende tijd is de aardopwarming binnen de perken te houden, maar ik geef ons weinig kans dat dat gaat lukken. Het kapitalisme en onze ideeën over economie (gezond huishouden) zitten ons in de weg. Oliemaatschappijen weten al tientallen jaren dat de producten die ze verkopen slecht zijn voor een stabiel klimaat, maar doen net of hun neus bloedt. Sterker nog, ze hebben jaren onzin verkocht over klimaatverandering, gericht als ze zijn op winstmaximalisatie. En wat doet onze eigen overheid met die klimaatverpestende bedrijven? Helemaal niets. En wij zelf?
In Madrid moeten vertegenwoordigers van bijna 200 landen koppen met spijkers slaan om nu eens eindelijk paal en perk te stellen aan de nog maar steeds groeiende broeikasgasuitstoot. Ik vrees dat ‘Madrid’ een grote teleurstelling gaat worden. Alleen een paar landjes waar de inwoners steeds vaker natte voeten krijgen willen met volle vaart vooruit: weg met die broeikasgassen. De grote meerderheid rotzooit maar wat aan met klimaatplannetjes die die naam niet mogen dragen. De VS, de grootste milieuverpester ter wereld, schittert door afwezigheid en die oneindig wijze en groene Xi in China laat het gebeuren dat in zijn land steeds meer kolencentrales worden gebouwd. Dat heeft er (mede) toe geleid dat de broeikasgasuitstoot nog steeds stijgt en het op aarde warmer is dan we ooit hebben gemeten.
Kapitalisme
Het grootste struikelblok iets te doen aan die noodsituatie (“Toch lekker, een paar graden warmer?”) is het kapitalisme, de ideologie van het egoïsme. Terwijl de aarde op weg is naar een nieuw mesozoïcum is de kapitalistische wereld (dus inclusief ‘communistisch’ China) in de ban van verkoopbevordering. In Nederland en België hadden we al Sinterklaas. Daar is de laatste decennia de Kerst als consumentistisch fenomeen bijgekomen en sedert kort is de Zwarte Vrijdag en de Cybermaandag uit de VS overgewaaid en gretig omard door het plaatselijke bedrijfsleven. Al die gelegenheden dienen geen ander doel zijn dan de consument tot nog meer consumptie aan te zetten, terwijl onze ecologische voetafdruk al vele malen te hoog is om de aarde leefbaar te houden. We leven al tientallen jaren op krediet en consumeren ons kapot. Bijna letterlijk.
Wie kan het schelen? Niemand, zeker niet als we kijken naar de mannen en vrouwen (maar vooral toch mannen) die aan het roer zitten. De Nederlandse teflonpremier Mark Rutte heeft het over een ‘rotmaatregel’ als hij nillens willens besluit de maximumsnelheid te verlagen van 130 naar 100 km/u. Domme man, die leider van de asfaltpartij. Het gaat niet om die ‘rotmaatregel’, het gaat op de manier waarop we leven, om het autorijden, het vliegen, het voedsel verspillen, onze landbouwmethoden, het breidelloos consumeren. Kortom, het gaat om het (kapitalistische) systeem waarmee we de aarde naar de kloten helpen. Dat zal drastisch moeten veranderen.
De aarde kan het niet schelen. De aarde kan zonder mensen. Vergeet het maar dat we zouden kunnen verstekken naar een andere planeet om de rotzooi achter ons te laten. We helpen onszelf naar de kloten (Zo, dat moest er even uit?.