Malariamuggen brengen de ziekteverwekkende Plasmodium-eencelligen (de malariaparasieten) over.
Het is warm en je hebt veel bloot boven het ‘dek’ en dat komt er zo’n klerebeest rond je hoofd zoemen. Je doet het licht aan, maar de jacht mislukt. Je doet het licht weer uit en trekt het laken, ondanks de warmte, over je hoofd en, verrek, daar is ie weer. Misschien helpt het je ego als je leest dat een mug doodslaan nog niet zo eenvoudig is. De onderzoekers gebruikten een mechanische mepper, maar die had maar een slaagscore van 8%.
Die score verbaasden de onderzoekers van de ‘universiteit’ in Wageningen. Nog verbazingwekkender was dat de malariamug, een van de twee bekeken muggensoorten, het ’s nachts beter deed dan overdag. “We denken dat de muggen visuele trucs gebruiken om aanvallen te ontdekken”, zegt experimenteel zoöloog Antoine Cribellier, “maar in volledige duisternis zijn die er natuurlijk niet. Het is goed mogelijk dat de luchtstroom veroorzaakt door de aanvaller het beest een zwiep geeft, maar die is overdag hetzelfde als ’s nachts.”
De onderzoekers vonden het antwoord toen ze het vlieggedrag van de muggen analyseerden voor de aanval. Malariamuggen bewegen nogal onvoorspelbaar als ze ’s nachts vliegen. Dat bemoeilijkt de aangevallene de positie van de mug te bepalen.
Anders dan de malariamug presteert de ‘dagstekende’ gelekoortsmug (de andere soort) beter overdag. Overdag is het makkelijker gevaar te zien en te ontvluchten. “Dat toont dat beide soorten hun vlieggedrag hebben aangepast om de kans op ontsnapping te vergroten”, zegt medeonderzoeker Jeroen Spitzen.
Het onderzoek zou ook praktisch nut hebben, stelt het persbericht. Beide muggensoorten geven de voorkeur aan mensenbloed. Beide soorten kunnen gevaarlijke ziektes overbrengen zoals malaria en gele koorts, maar ook knokkelkoorts en zika. De onderzoeksresultaten zouden kunnen leiden tot betere vangtechnieken.
Camera’s
De onderzoekers gebruikten hogesnelheidscamera’s om de muggen in vlucht vast te leggen. Op basis van de gegevens daarvan werden de muggenmeppers ingesteld als surrogaat voor de menselijk hand. Zo werd ook duidelijk hoe de muggen meestal wisten te ontkomen aan de dodelijke klap.
Bron: Alpha Galileo