De biosensor (afb: UCSD/David Baillot)
Hersenziektes zoals Parkinson en Alzheimer komen in een vergrijzende bevolking steeds vaker voor. Voor beide ziektes is nog steeds geen afdoende behandeling gevonden (zo ooit), maar onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego rond Ratneshwar Lal hebben nu een handzame biosensor ontwikkeld dat vroegtijdige aanwijzingen voor de ziektes vindt voor deze ziektes vindt in lichaamsvloeistoffen zoals bloed, urine of speeksel.
Vroegtijdige ontdekking van de ziektes zou de kans om de symptomen succesvol te bestrijden groter maken, maar dat is lastig aangezien als de ziektes zich werkelijk aandienen het ziekteproces al ver is gevorderd. Dat kan jaren zijn. Bovendien zijn de huidige diagnosemethoden nogal heftig en ingrijpend. Zo wordt onder meer via een pijnlijke injectie uit het ruggenmerg vocht afgetapt.
Beta-amyloïde wordt gezien als biokenmerk voor de ziekte van Alzheimer of ook tau-eiwitten, zij het dat die lastiger te detecteren zijn door de nieuwe biosensor dan beta-amyloïde. Bij Parkinson gaat het om alfa-synucleïne. Deze eiwitten zijn met de biosensor te bepalen.
Aangepast
Voor hun biosensor pasten de onderzoekers een apparaat aan dat in de coronaperiode werd ontwikkeld op eiwitten van het coronavirus te ontdekken. Het apparaat bevat uiterst gevoelige op grafeen gebaseerd veldeffecttransistoren. Met de elektroden zijn stukken DNA die de biokenmerkende stoffen ‘herkennen’. Die herkenning verandert de stroom die door het systeem stroomt. Die meting wordt draadloos overgedragen op een computer of telefoon en zijn (dus) meteen beschikbaar.
Het apparaatje zou ook zeer lage concentratie van de biokenmerken kunnen waarnemen, zodat maar weinig monstervloeistof nodig is. Ook zou het niet in de war raken van niet relevante maar gelijkende eiwitten. Het ziet er naar uit dat de biosensor na uitgebreid in de praktijk te worden getest vrij snel op de markt komt. Zo zou het bedrijfje Ampera Life al vergund zijn door de UCSD om het apparaatje te (laten) fabriceren.
Bron: bdw