De aminocyaninepikhouweel (afb: James Tour et. al/Nature Chemistry)

Ja en weer is er een nieuwe ‘revolutionaire’ manier gevonden om kanker uiteindelijk de doodklap te geven, maar daar hebben we er zoveel val. Ik (=as) wil niet zeggen dat ze allemaal nutteloos zijn, maar telkens weer blijkt dat er vele kankers zijn met een vaak heel ‘slimme’ manieren om bestrijding tegen te gaan. Deze techniek zorgt voor het vernietigen van het membraan van kankercellen door een moleculaire ‘pikhouweel’ die geactiveerd woord door licht uit het nabije infrarood.

Dat laatste lijkt me (=as) al een beperking, want hoever dringt infrarood door in een lichaam? Bovendien is de vraag hoe specifiek die techniek is. Valt die pikhouweel, een aminocyanine, alleen kankercellen aan? Dat moet haast wel, want die stof wordt ook gebruikt om kankercellen op te sporen.

De methode is ontwikkeld door James Tour van de Amerikaanse Riceuniversiteit en collega’s. Aminocyanines zijn kleurstoffen die ook gebruikt worden in medische beeldtechnieken, vaak gebruikt om kankercellen op te sporen. Ze hechten zich daarbij aan de membranen van kankercellen. Als die aan een celmembraan gehechte aminocyanines worden geactiveerd door nabij-infraroodlicht dan gaat dat molecuul trillen en scheurt het membraan van de kankercel. Dat betekent einde cel.
Volgens de onderzoekers heb je daar maar lage concentraties van aminocyanine voor nodig en ook van infraroodlicht. Bij muisjes werd op die manier bij de helft hun tumoren geheel verwijderd (die hadden een vorm van huidkanker). De onderzoekers stellen dat het niet waarschijnlijk lijkt dat kankercellen tegen deze mechanische techniek een ‘slimme’ defensie kunnen ontwikkelen.

Feringamotors

In feite is deze pikhouweelmethode een doorontwikkeling van het gebruik van zogeheten Feringamotors, ook wel moleculaire of molmotors genoemd, die ook voor breek- en hakwerk kunnen zorgen onder invloed van externe ‘prikkels’ met, in dat geval, uv-licht. Tour: “Het is een nieuwe generatie van molmachines (ook letterlijk mollen; as).(…) Deze zijn een miljoen keer sneller in hun beweging dan die Feringamotors.”
Het gebruik van infrarood is van belang aangezien je daarmee dieper in een lijf kunt doordringen dan met andere lichtfrequenties. Het gebruikte nabije infrarood (850 nm) zou dieper doordringen dan rood licht (een paar centimeter) leert internet me. Op die manier kun je kankercellen verwijderen zonder chirurgische ingrepen. In een kweek van kankercellen was de methode 99% effectief (dodelijk, dus).

De structuur en scheikundige eigenschappen van aminocyanines zorgen ervoor dat met de juiste prikkel het molecuul gesynchroniseerd blijft bewegen. Daarbij vormen vrij bewegende elektronen zogeheten plasmonen (collectieve trillingen van die elektronen) die de beweging van het molecuul op gang houden. Dit zou de eerste keer zijn dat plasmonen gebruikt worden om een beweging te produceren die een bepaald doel dient.

Bronnen: Futura-Sciences, sciencealert.com